نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اعظم رضایی ¹
• سمیه امیرتیموری ²
• شهرام محمد زاده ³

¹ استاد/دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

² گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

³ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان/ گروه ترویج و اموزش کشاورزی و دانشگاه ارومیه

چکیده

اهمیت بخش کشاورزی در تأمین امنیت غذایی از یک طرف و سهم بالای بخش کشاورزی از آثار تغییر اقلیم از طرف دیگر، اهمیت بررسی تأثیر تغییرات اقلیم بر بخش کشاورزی را دوچندان می‌کند. از اینرو مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر متغیرهای اقلیمی بر رانت اقتصادی بخش کشاورزی ایران انجام شد. بدین منظور آمار و اطلاعات از سازمان هواشناسی کشور و اطلاعات هزینه-تولید جهاد کشاورزی برای دوره 97-1379 استخراج شد. جهت تحقق هدف تحقیق با استفاده از تکنیک داده‌های تلفیقی و مدل اثرات تصادفی اثرات متغیرهای اقلیمی شامل دما، بارش، مجذور دما، مجذور بارش، اثر متقابل دما و بارش بر رانت جو بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد پس از محاسبه ارزش آینده رانت، روند تغییرات رانت جو آبی در برخی استان‌ها مثبت و در برخی منفی است. همچنین، متغیر بارش اثر مثبت و معنادار و متغیرهای مجذور بارش و اثر متقابل دما-بارش اثر منفی و معناداری بر رانت جو آبی استان‌های تولیدکننده دارند. در واقع با افزایش بارش ابتدا رانت افزایش می‌یابد به نقطه ماکزیمم می‌رسد و پس از آن کاهش می‌یابد. همچنین افزایش همزمان دما و بارش منجر به کاهش رانت اقتصادی خواهد شد. به طور کلی با در نظر گرفتن سناریوهای تغییر اقلیم افزایش دما رانت اقتصادی بخش کشاورزی کاهش خواهد یافت و این کاهش با افزایش بدبینی سناریوها افزایش می‌یابد. به طور کلیاگرچه کشت محصولات آبی ناشی از تغییر اقلیم با آبیاری جبران می‌شود اما در نهایت رانت اقتصادی را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

کلیدواژه‌ها

• اقلیم:
• داده‌های تلفیقی:
• روش ریکاردین:
• مدل اثرات تصادفی:

عنوان مقاله [English]

Investigation of the Climatic Variables' Impact on the Agricultural Sector Economic Rent in Iran (case study: irrigated barley)

نویسندگان [English]

• azam rezaee ¹
• Somayeh Amirtaimoori ²
• Shahram Mohammadzadeh ³

¹ Associate Professor of Agricultural Economics, Faculty of Agricultural Management, Gorgan University of Agricultural Sciences & Natural resources.

² Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran

³ Gorgan University of Agricultural Sciences & Natural resources.

چکیده [English]

Regarding the importance of climate change on agriculture sector, in this study, the economic impacts of climate change on irrigated baley land rent are investigated by using the panel data technique and random effect model (2001-2018 agricultural year). The needed data were collected using secondary data and referring to the relevant organizations and institutions such as Iran Meteorological Organization and the Ministry of Agriculture Jihad. Based on the result, after determination of futer value of rent, the trend of irrigated barley land rent in some provine is positive and in the some province is negative. The land rent of East Azarbayejan, Ardebil, Razavi Khorasan, South Khorasan, North Khorasan, Qom, Kerman, and Khuzestan provinces is decreased. The land rent of Tehran, Esfahan, Qazvin, Hamedan, and Markazi provinces is increased. In addition, With one percent increase in the precipitation, barley rent increases by 28351 (10 Rial). there is a positive relation between pericipitation and agricultural land rent. Also, labor and fertilizer has positive effect on irrigated barley land rent.

کلیدواژه‌ها [English]

• Climate
• Panel data
• Ricardian approach
• Random effect model