نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد رادسا ¹
• محسن نوروزی ²
• امیر رستمی ³

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم و فناوری زیستی، دانشکده علوم و فناوری نانو و زیستی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران.

² هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه خلیج فارس

³ استادیار گروه مهندسی شیمی، دانشکده نفت، گاز و پتروشیمی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران.

چکیده

با توجه به خطرات متعدد محیط‌زیستی صنایع نفت و گاز، ارزیابی ریسک‌محیط‌زیستی این فعالیت‌ها از مهم‌ترین جنبه‌های شناسایی و ارائۀ راهکارهای مدیریتی کاهش این ریسک‌ها محسوب می‌گردد. تحقیق حاضر با هدف شناسایی جنبه‌های ‌ریسک محیط‌زیستی و ارائه راهکارهای عملی و پیشگیرانه در جهت تقلیل یا حذف اثرات محیط‌زیستی در دکل‌های حفاری دریایی واقع در منطقه پارس‌جنوبی با استفاده از روش تجزیه و تحلیل حالات شکست و اثرات آن بر محیط‌زیست (EFMEA) آن انجام شد. بدین‌منظور برای ارزیابی جنبه‌های ریسک محیط‌زیستی، عدد اولویت ریسک بر اساس مشاهدات عینی، مصاحبه با مدیریت، سرپرستان و کارکنان در دکل‌های حفاری تعیین گردید و درجه مخاطره‌پذیری نیز با استفاده از روش توزیع فراوانی محاسبه شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که جنبه‌های ریسک محیط‌زیستی در سطح ریسک پایین، متوسط، بالا و خیلی بالا به ترتیب برابر با 3، 3، 13و 80 درصد بودند که پس از اعمال اقدامات کنترلی درصد ریسک به ترتیب برابر با 9، 19، 28 و 44 ارزیابی شدند. افزایش درصد ریسک‌های محیط‌زیستی سطح متوسط تا بالا به‌علت کاهش معنی‌دار ریسک‌های خیلی بالا و قرارگرفتن آن‌ها در این طبقات بودند. بر مبنای نتایج بدست آمده فوران‌چاه و نشت و پخش مواد شیمیایی به‌ترتیب بالاترین عدد ریسک را در مطالعۀ حاضر به خود اختصاص داد که با اعمال اقدامات کنترلی میزان ریسک محیط‌زیستی حاصل از آن‌ها به‌طور چشمگیری کاهش یافت. بر این مبنا می-توان بیان داشت که روش EFMEA از پتانسیل بالایی جهت کاهش مخاطرات محیط‌زیستی برخوردار بود.

کلیدواژه‌ها

• خلیج فارس
• دکل حفاری دریایی
• پارس جنوبی
• توسعۀ پایدار
• روش EFMEA

عنوان مقاله [English]

Environmental risk assessment and management in offshore drilling rigs in the Persian Gulf using the EFMEA method

نویسندگان [English]

• Mohammad Radsa ¹
• Mohsen Nowrouzi ²
• َAmir Rostami ³

¹ MSc in Department of Science and Biotechnology, Faculty of Nano and Bio Science and Technology, Persian Gulf University, Bushehr 75169-13798, Iran.

² Faculty member of Persian Gulf University

³ Assistant Professor in Department of Chemical Engineering, Faculty of Petroleum, Gas, and Petrochemical Engineering, Persian Gulf University, Bushehr 75169-13798, Iran

چکیده [English]

Considering the numerous environmental risks of oil and gas industries, the environmental risk assessment of these activities is considered one of the most important aspects of identifying and providing management solutions to reduce these risks. The current research aims to identify environmental risk aspects and provide practical and preventive solutions to reduce or eliminate environmental effects in offshore drilling rigs located in South Pars region using the method of Environmental Failure Mode and Effects Analysis (EFMEA). In order to evaluate the aspects of environmental risk, the risk priority number was determined based on objective observations, interviews with management, supervisors and employees in drilling rigs, and the degree of risk was calculated using the frequency distribution method. The results of this research showed that the aspects of environmental risk at low, medium, high and very high-risk levels were equal to 3, 3, 13 and 80%, respectively, and after applying control measures, the percentage of risk was equal to 9, 19, 28 and 44 were evaluated. The increase in the percentage of medium to high level environmental risks was due to the significant reduction of very high risks and their placement in these classes. Based on the obtained results, well eruption, leakage, and spreading of chemical substances respectively had the highest risk number in the current study, and by applying control measures, the amount of environmental risk resulting from them was significantly reduced. Based on this, it can be said that the EFMEA method had a high potential to reduce environmental risks.

کلیدواژه‌ها [English]

• Persian Gulf
• offshore drilling rig
• South Pars
• sustainable development
• EFMEA method