نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه مهندسی علوم و محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران
2 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
هدف از پژوهش حاضر ارزیابی اثر تغییر پارامترهای اقلیمی بر وقوع پدیدة گردوغبار در استان قزوین م یباشد. بدین منظور، متوسط پارامترهای بارش، رطوبتنسبی، تبخیر و تعرق پتانسیل، دما، سرعت متوسط باد و سرعت بادهای بیشتر از 6 متر بر ثانیه در بازة زمانی 2016-2006 در نظر گرفته شد و تعداد روزهای گردوغبار باتوجه به کدهای مربوط به پدیدة گردوغبار (06 تا 09، 30 تا 35 و 98) استخراج و در مقیاس های ماهانه، فصلی و سالانه محاسبه گردید. روند تغییرات پارامترهای اقلیمی و تعداد روزهای غبارآلود با استفاده از آزمون من-کندال و ارتباط بین آنها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد. نتایج نشان داد که سرعت بادهای بیشتر از 6 متر بر ثانیه در اغلب مقیاسهای مطالعاتی، روندی کاهشی و معنی دار (Z>-1/96) داشته است. روند مشابهی برای دمای متوسط و تبخیر و تعرق پتانسیل در ماه اکتبر مشاهده شد. روند تغییرات روزهای غبارآلود برای رخدادهای محلی در تابستان و برای رخدادهای فرامحلی در فصل بهار افزایشی و معنیدار نشان داده شد. این درحالی است که در سایر پارامترهای مورد بررسی، تغییرات معنیداری مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد روزهای غبارآلود محلی با شیب 0/08 و روزهای توأم با گردوغبار فرامحلی با شیب 0/68در دورة آماری مورد بررسی افزایش یافته اند. تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که ارتباط قوی و معنیداری بین افزایش دمای متوسط بیشینه با تعداد روزهای توأم با گردوغبار محلی در فصل زمستان و همچنین بین سرعت متوسط بادهای سطحی بهاره با تعداد روزهای غبارآلود در این مدت وجود شده است (0/67; P≤0/05=r).
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Analysis of the effect of climatic parameters on the number of dusty days in Ghazvin province
نویسندگان [English]
1 Department of Ecological Engineering, Faculty of Natural Resources, University of Jiroft, Jiroft, Iran
2 Desert Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]
The purpose of this study is to evaluate the effect of climate change on the occurrence of dust in Ghazvin province. In order to study climate fluctuations, average rainfall parameters, relative humidity, potential evapotranspiration, temperature, relative humidity, average wind speed and wind speeds greater than 6 m / s in the period 2006-2016 were considered and the number of dusty days was extracted according to the dust phenomenon codes (06 to 09, 30 to 35, and 98)and calculated on a monthly, seasonal and annual scales. The trend of changes in climatic parameters and the number of dusty days were investigated using Mann-Kendall test and the relationship them between was investigated using Pearson correlation coefficient. The results showed that wind speeds of more than 6 m / s in most study scales had a significant decreasing trend (Z> -1.96). A similar trend was observed for mean air temperature and potential evapotranspiration in October. The trend of changes in dusty days was shown to be significant for internal events in summer and for extranal events in spring. However, no significant changes were observed in other parameters. The results also showed that local dusty days with a slope of 0.08 and days with extenal scource dust with a slope of 0.68 in the statistical period have increased. Pearson correlation analysis showed that there was a strong and significant relationship between the increase in mean maximum temperature with the number of days with local dust in winter and also between the average speed of spring surface winds with the number of dusty days during this period (r=0.67; p-value≤ 0.0.5).
کلیدواژهها [English]