نشریه محیط زیست طبیعی

مقایسه سه روش تعیین دبی محیط‌زیستی برای رودخانه هرو در حوزه‌ آب منطقه‌ای استان اردبیل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران، دکترای محیط زیست

2 گروه محیط زیست، دانشگاه تهران

3 شرکت آب منطقه ای اردبیل

چکیده

به‌منظور تأمین نیاز اکوسیستم رودخانه لازم است تا بخشی از جریان رودخانه تحت عنوان جریان محیط‌زیستی به خود رودخانه تخصیص‌یافته تا تضمین‌کننده پایداری اکوسیستم رودخانه‌ها باشد چرا که بهره‌برداری از اکوسیستم‌ها و خدمات اکولوژیکی رودخانه‌ها همچون تأمین آب نمی‌بایست توان اکولوژیکی آن‌ها را در داشتن یک زندگی پایدار به خطر بیاندازد. به‌طور کلی هدف از انجام پروژه حاضر، تعیین بده محیط‌زیستی با به‌کار‌گیری سه روش (مدل‌سازی بارش-رواناب، روش هیدرولوژیک و مدل پارامتر‌های تغییر هیدرولوژیک) و مقایسه نتایج در حوزه آبخیز آبگرم، رودخانه هروچای، واقع در محدوده مدیریتی شرکت آب منطقه‌ای استان اردبیل است. روش جریان پایه آبزیان بر این مبنا استوار است که میانگین جریان در خشک‌ترین ماه سال برای زندگی ماهیان کافی است مگر این‌که جریان اضافی برای تأمین نیاز‌های تخم‌ریزی و تولیدمثل لازم باشد. برای انجام این روش از مدل تانک بهره‌جویی شد. در روش منحنی تداوم جریان، آمار در حالت طبیعی جریان تحلیل می‌شود تا بده رودخانه را که در x درصد موارد جریان از آن فراتر می‌رود تعیین نماید؛ و در نهایت مدل تغییر شاخص هیدرولوژیک که برابر بررسی‌های به عمل آمده، با استفاده از این ‌روش می‌توان تغییرات وضعیت رودخانه را ارزیابی کرد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که در این حوزه آبخیز روش مدل‌سازی منجر نتایج قابل اتکا و استناد شده است و همچنان روش‌های هیدرولوژیکی برآورد بده محیط‌زیستی عملی‌تر بوده و میزان داده‌بری آن‌ها کم است و از این‌رو در زمان کوتاهی قابل محاسبه است. بر همین اساس و طبق روش منحنی تداوم جریان مقدار بده محیط‌زیستی 191/0 مترمکعب بر ثانیه برآورد شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing three approaches to determine environmental flow for Harou river in Ardabil province

نویسندگان [English]

  • Bahman Jabbarian Amiri 1
  • Bahareh Kharazi Baheri 2

چکیده [English]

To meet flow requirement of streams, it is necessary to allocate some part of stream flow to own stream, aiming to ensure stability of aquatic life. The underlying reason for it is that utilizing the ecosystems and ecological services such as water supply of streams should not endanger their ecological potential in having a sustainable life. The main objectives of environmental flows for all major rivers and streams applying three rainfall-runoff modeling, hydrologic approach, and indicators hydrologic alteration, and comparing the find outs. Base flow approach is based on the idea that the driest month-mean flow is sufficient for aquatic life except the aquatic life needs additional flow for their spawning and reproduction. To conduct the base flow approach, tank model, has been applied. In flow duration method, flow data of a given river or stream is analyzed in order to estimate the discharge value relate the stream flow amount to the percentage probability that the daily flow will be exceeded over a long-term base period without regard to the sequence of the flow events. Findings of the present study suggest that in this catchment tank model results are reliable, as their Nash-sutcliff criteria measure higher than 0.5. The results indicated that according to the environmental flow estimation of Flow duration curve method, environmental flows is 0.191 m3/s in the study area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Environmental flow
  • Tank model
  • Flow duration curve
  • Indicators hydrologic alteration
Armanini, D.G., Demartini, D., Chaumel, A.I., Linnansaari, T., Monk, W.A., St-Hilaire, A. and Curry, R.A., 2015. Environmental Flows Guidelines for Resource Development in New Brunswick.
Cooper, V.A., Nguyen, V.T.V. and Nicell, J.A., 1997. Evaluation of global optimization methods for conceptual rainfall-runoff model calibration. Water Science and Technology, 36(5), pp.53-60.
Forests, Range and Watershed management organization. 2015 Land use map of Ardebil, Iran.
Greco, M. and Martino, G., 2016, April. Preliminary assessment of Eflows on Lucanian Rivers through IHA implementation. In EGU General Assembly Conference Abstracts (Vol. 18, p. 564).
Heryansyah, A., 2001. Application of tank model on runoff and water quality for land uses management in Cidanau watershed. Master’s Thesis. Bogor Agricultural University. Bogor. Indonesia
Iran water resource management company, 2015. Ardebil province hydrometric data, Iran,
Iran meteorological organization, 2015. Ardebil province meteorological data
Jabbarian Amiri, B.; Fohrer, N.; Cullmann, J.; Hörmann, G.; Müller, F. and Adamowski, J., 2016. Regionalization of tank model using landscape metrics of catchments. Water resource management, pp. 1-21.
Khalaj, A., Poorghasem, M., 2009. Eflow; a way to reduce wetland problems, the first national conference on Iran wetlands, Ahvaz branch of azad university, Ahvaz.
King, J. M.; Tharme R. E. & Villiers. M. (eds). 2008. Environmental Flow Assessments for Rivers: Manual for the Building Block Methodology, Water Research Commission Technology Transfer, 340 pp.
Madadi H, Ashrafzadeh M R., 2013. Impacts of Karkheh Dam on Spatial Pattern of Riparian Zones in Karkheh National Park. Iranian Journal of Applied Ecology 3. 1 (2):1-14 (In Persian)
Moridi, A., Sarang, A., Tofigh, M., Eftekharian, L., 2011. Estimation of eflow of dams. The 2nd Iranian National Conference on Applied Research in Ware Resources, zanjan water resource co.
Poff, N., Richter, B., Arthington, A., Bunn, S., Naiman, R., Kendy, E., and Acreman, M., 2010. The ecological limits of hydrologic alteration (ELOHA): A new framework for developing regional environmental flow standards. J. of Freshwater Biology, 55, 147-170.
Saeedi, P., Aslani, N., Noori, R., Nazariha, M., 2011. Environmental flow assessment by three methods. The 5th conference of environmental engineering, environment department, university of Tehran, Tehran.
Shokoohi, A., and Hong, Y., 2011. Using hydrologic and hydraulically derived geometric parameters of pernnial rivers to determine minimum water requirements of ecological habitats, Case study: Mazandaran Sea Basin-Iran. J. of Hydrol. Process., 25, 3490-3498. (In Persian)
Shaeri Karimi, S., Yasi, M., and Eslamian, S., 2012. Use of hydrological methods for assessment of environmental flow in a river reach. International J. of Environmental Science and Technology, 9, 549-558. (In Persian)
Statistical center of Iran, 2014. Ardabil Province Statistical Yearbook’s data.
Stefanidis, K., Panagopoulos, Y., Psomas, A. and Mimikou, M., 2016. Assessment of the natural flow regime in a Mediterranean river impacted from irrigated agriculture. Science of The Total Environment, 573, pp.1492-1502.
Sugawara M, 1974. Tank model and its application to Bird Creek,Wollombi Brook, Bikin River, Kitsu River, Sanaga River and Nam Mune. Research note of the National Research Center for disaster prevention, No. ll:1-64.
Sugawara M, Watanabe I, Ozaki E, Katsuyama Y, 1984. Tank model with snow component. Research notes/Nat. research center for disaster prevention.
Taleb Bidokhti, N., Bani Hashemi, B., 2008. Environmental flow. The second conference of environmental engineering, environment department, university of Tehran, Tehran.
Tharme RE, 1996. Review of international methodologies for the quantification of the instream flow requirements of rivers. Water Law Review: final report for policy development, South African Department of Water Affairs and Forestry. Freshwater Research Unit: University of Cape Town: Pretoria.
Tharme RE, 2003. A global perspective on environmental flow assessment: emerging trends in the development and application of environmental flow methodologies for rivers. River research and applications, 19(5‐6), pp.397-441.
The Nature Conservancy, 2009. Indicators of Hydrologic Alteration,Version 7.1, User's Manual.
Verstraeten WW, Muys B, Feyen J, Veroustrate F, Minnaert M, Meiresonne L, De Schrijver A, 2005. Comparative analysis of the actual evapotranspiration of Flemish forest and cropland, using the soil water balance model WAVE. Hydrology and Earth System Sciences. 9: 225-241.
Yanto R, Setiawan BI, 2003. Optimization of Tank Model using genetic algorithm, Department of Agricultural Engineering, IPB, Bogor, Indonesia. Seen 27 February 2013
نشریه محیط زیست طبیعی
دوره 71، شماره 2
شهریور 1397
صفحه 139-150