نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• معصومه مصطفائی خروانق ¹
• ناصر علی اصغرزاد ²
• شاهین اوستان ³

¹ کارشناس ارشد، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تبریزژ

² استاد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تبریز

³ دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

آلکیل بنزن سولفونات­های خطی به طور گسترده در ترکیب پاک­کننده­ها استفاده می­شوند. سالانه مقادیر زیادی از این سورفکتانت­ها از طریق آبیاری مزارع با پساب یا استفاده از لجن فاضلاب به عنوان کود آلی وارد اکوسیستم خاک می­شود و در صورت استفاده مستمر ممکن است اثرات نامطلوبی بر سلامت و کیفیت خاک ایجاد کند. برای ارزیابی خطرات ناشی از آلودگی اکوسیستم خاک با این سورفکتانت­ها می­توان از آزمون تحمل القایی ناشی از آلودگی(PICT) استفاده کرد. در تحقیق حاضر تأثیر سطوح مختلف سورفکتانت لوریل بنزن سولفونات(LBS) بر فعالیت میکروبی در یک نمونۀ خاک لوم شنی از منطقۀ خلعت پوشان تبریز بررسی شد. برای این منظور سطوح مختلف LBS شامل 0، 025/0، 05/0، 1/0، 5/0و ا درصد وزنی به گلدان­های حاوی 2 کیلوگرم خاک در 3 تکرار اعمال شد و به مدت 90 روز در رطوبت 65 تا 75 درصد ظرفیت مزرعه(معادل
10- کیلوپاسکال) و دمای 25 درجه سلسیوس انکوباسیون گردید. فعالیت آنزیم دهیدروژناز به عنوان معیاری از فعالیت میکروبی در زمان­های 3، 7، 15، 30، 60 و 90 روز اندازه­گیری شد. با گذشت زمان انکوباسیون، به تدریج تحمل القایی در جمعیت میکروبی خاک ایجاد شد، به­گونه­ای که تحمل در جمعیت میکروبی بعد از گذشت 60 روز شروع شد و تا 90 روز افزایش یافت. در این دورۀ زمانی، مقادیر PICT تا غلظت 05/0 درصد LBS افزایش ملایمی داشته و پس از آن، شیب افزایش تندتر شد. در واقع این غلظت می­تواند به­عنوان غلظت بحرانی LBS برای ایجاد تحمل القائی در جامعۀ میکروبی در شرایط آزمایش حاضر، در نظر گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

• سورفکتانت
• لوریل بنزن سولفونات
• PICT
• دهیدروژناز

عنوان مقاله [English]

Pollution induced community tolerance of microorganisms in soil polluted with different levels of lauryl benzene sulfonate

نویسندگان [English]

• maasumeh mostafaie kharvanagh ¹
• Nasser Aliasgharzad ²
• Shahin Oustan ³

¹ q

² q

³ q

چکیده [English]

Linear alkyl benzene sulfonate is widely used in detergents. The annual amounts of the surfactant through irrigation with wastewater or the use of sewage sludge as organic fertilizer into the soil ecosystem and the continued use may result in adverse effects on health and quality of soil. To assess the risks of contamination of the soil ecosystem with surfactant there are several methods that one of these methods is pollution induced community tolerance (PICT). In this study the impact of different levels of surfactant lauryl benzene sulfonate (LBS) on microbial activity in soil were evaluated with PICT assessment.For this purpose, different levels of LBS include 0, 0.025, 0.05, 0.1, 0.5 and the 1% were added to the pots containing 2 kg of soil in 3 repeats and kept for 90 days at moisture of 65 to 75% of field capacity (equivalent to 10 kPa) and 25 ° C temperature. Dehydrogenase activity as a measure of microbial activity was measured in 3, 7, 15, 30, 60 and 90 days of incubation. The results were obtained after incubation with different levels of LBS and soil microbial population was gradually induced tolerance. Increased tolerance in soil microbial was started from day 60 and increased thereafter. In 60 and 90 days of incubation increasing PICT amount to 0.05 percent was observed gradually, after that the tolerance increased strongly. In fact this concentration is a critical level for LBS.

کلیدواژه‌ها [English]

• : surfactant
• lauryl benzene sulfonate
• PICT and dehydrogenase