نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مرتضی نادری

استادیار دانشگاه اراک

چکیده

اشکول (Glis glis) گونه ای شبیه سنجاب و به عنوان یکی از گونه های شاخص منطقه زیست جغرافیایی پالئارکتیک تنها عضو خانوادۀ Gliridae و وابسته به جنگل های با تاج پوشش انبوه در جنوب غرب اوراسیاست. علیرغم مطالعات گسترده ای در دنیا که از این گونه و سایر گونه های متعلق به این خانواده با محوریت تکامل و نظریۀ پناه گاه ها، صورت گرفته است اطلاعات چندانی در خصوص ویژگی های بوم شناختی و زیستی این گونه در ایران به ثبت نرسیده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که که اشکول در ایران (پناه گاه هیرکانی) در بین دورمایس های شناخته شده در دنیا بیشترین وزن میانگین را داشته و با داشتن 14 غده پستانی، بیشترین تعداد غدد پستانی را داراست. با فرا رسیدن زمان جفت گیری این گونه در اواسط مردادماه، جمعیت نرها و ماده ها اختلاط پیدا کرده و بین نرها رقابت اتفاق می افتد. ماده های باردار پس از حدود یک ماه، بین هفت تا نه نوزاد بدنیا می آورند. نتایج تحلیل های گزینش زیستگاه توسط این گونه نیز حاکی از تاثیر شدید عامل تغذیه و پیوستگی تاج پوشش درختی در استفاده از زیستگاه توسط این گونه می باشد.

کلیدواژه‌ها

• جنگل های هیرکانی
• اشکول Glis glis
• ریخت شناسی
• دسته نوزادان
• زمستان خوابی

عنوان مقاله [English]

Some ecological and biological peculiarities of the Fat Dormouse in the Hyrcanian forests

چکیده [English]

Fat dormouse (Glis glis) as a squirrel-like rodent and indicator of Palearctic biogeographic region is the only member of Gliridae family which is closely tied to deciduous forest ecosystem in southwestern Eurasia. Despite great studies of refugia during glacial-interglacial periods based on this indicator, there is no documented data on its biological and ecological characteristics in Iran. Our results indicated that Fat Dormouse in Iran is the largest species of all known dormice in the world. It has the largest number of nipple count (n: 14). In the breeding season, male’s aggregation behavior and movement is increased and they approach female groups around. After successful mating in the early August, pregnant females will breed about 30 days later in early September. Mean litter size (n=9) was estimated 7-9 offspring. Our analysis regarding to the habitat use showed that feeding items and tree crown connectivity are the most affecting factors.

کلیدواژه‌ها [English]

• Hyrcanian forests
• Fat Dormouse (Glis glis)
• Morphology
• Litter size
• Hibernation