نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اعظم طاهری انالوجه ¹
• حمیدرضا عظیم زاده ²
• اصغر مصلح آرانی ³
• حمید سودایی زاده ⁴

¹ دانشگاه یزد

² ریاست پژوهشکده مناطق خشک و بیابانی دانشگاه یزد

³ ریاست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه یزد

⁴ مدیر گروه علوم خاک دانشکده منابع طبیعی دانشگاه یزد

چکیده

افزایش ریزگردها در سال‌های اخیر اثرات قابل توجهی روی بسیاری از خصوصیات فیزیولوژی و مورفولوژی گونه‌های گیاهی داشته است. هدف اصلی این مطالعه تعیین تحمل گونه‌های کاج و برگ‌نو به تنش گرد و غبار است. دو گونه کاج و برگ‌نو با سه تکرار در طول یک ماه به ترتیب مقدار غبار ریزشی یک، دو و چهار گرم بر سانتی‌متر مربع با دستگاه شبیه‌ساز غبار به نهال‌های تیمار تزریق شد. پس از پایان هر دوره غباردهی قندمحلول (Kochert)، پرولین (bates) و کلروفیل (Lichtenthalar) نهال‌های تیمار و شاهد اندازه‌گیری شد. از اسکنر میکروسکوپ الکترونیکی برای تعیین موقعیت گرد و غبارها روی سطوح برگ‌های برگ‌نو و کاج استفاده شده است. نتایج اندازه-گیری‌ها نشان داد، قندمحلول و پرولین در دو گونه تغییری نداشته است. علی‌رغم افزایش غبار، مقدار کلروفیل نیز در کاج معنی‌دار نشد اما گیاه برگ‌نو برای جبران کاهش جذب نوری مقدار کلروفیل خود را افزایش داده است. از سوی دیگر برگ‌نو برای پاسخ به تنش ریزگردها قندمحلول و پرولین خود را صرف افزایش تعداد برگ و طول ساقه کرده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد بدلیل عدم تأثیر غبار بر کاج، این گیاه برای مناطقی با غلظت بالای غبار پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• "گرد و غبار:
• "تنش"
• "خصوصیات فیزیولوژیکی"
• "شبیه‌ساز غبار"

عنوان مقاله [English]

Investigation some of the physiological reactions of Pinus eldarica and Ligusrum ovalifolium to dust stresses

چکیده [English]

In recent years, dust events have been significant effects on the physiology and morphology characterstics of plant species. The main concern of this paper is to determine the level of Pinus eldarica and Ligusrum ovalifolium tolerance to dust stress. Two species of Pinus eldarica and Ligusrum ovalifolium with three replications were exposed at about 1, 2 and 4 g/cm2 of dust on seedling by dust simulator device during one month. After the end of dusting, porlin (Bates), chlorophyll (Lichtenthalar) and soluble sugars (Kochert) of seedling treatments and controls were measured. The situation of dust on leaves surface of Pinus eldarica and Ligusrum ovalifolium were determined by Scan Electronic microscope (SEM).
The result shown, the soluble sugars and porlin had no significant in two species. Despite increasing dust, the amount of chlorophyll not was significant in Pinus eldarica, but Ligusrum ovalifolium increased amount of chlorophyll for compensation decreasing optical absorption. On the other hand, Ligusrum ovalifolium respond to dust stresses with spending soluble sugars and porlin to increase the number of leaf and stems length. In addition, the result shown that dust doesn’t influence on Pinus eldarica. It is recommended for areas with high concentration of dust.

کلیدواژه‌ها [English]

• Dust
• Stresses
• Physiological characteristics
• Dust simulator