نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سعید شهبازی ناصرآباد ¹
• هادی پورباقر ²
• سهیل ایگدری ²
• افشین دانه کار ³
• معین رجایی ⁴

¹ دانشجوی دانشگاه تهران

² استادیار دانشگاه تهران

³ دانشیار دانشگاه تهران

⁴ دانش آموخته کارشناسی داشنگاه تهران

چکیده

هدف از این پژوهش مقایسه کارایی شاخصهای زیستی BMWP و ASPT با شاخصهای تنوع به منظور پایش زیست محیطی رودخانه-های موقتی بود که بدین منظور تعداد 4 ایستگاه در طول مسیر رودخانه خیرودکنار انتخاب و به طور ماهانه به مدت 9 ماه از سال (در ماههای پرآب رودخانه) از آبان ماه 1391 تا تیرماه 1392، با 3 تکرار در هر ایستگاه، اقدام به نمونه برداری از بزرگ بی مهرگان کفزی شد. پس از شناسایی و شمارش ماکروبنتوزها، با استفاده از امتیازهای مخصوص متعلق به هر خانواده، شاخص BMWP و پس از آن شاخصASPT محاسبه شد. نتایج نشان داد که آب رودخانه خیرودکنار به جز در ناحیه مجاور روستای نجارده دارای وضعیت کیفی مطلوب می باشد، با این حال ایستگاه مطالعاتی مجاور روستا که شاخص BMWP آن 2/64 بدست آمد، دارای وضعیت کیفی متوسط می باشد. همچنین شاخص زیستی ASPT نیز برای ایستگاههای مطالعاتی نتایج مشابهی را بدست آورد. با این حال شاخص تنوع شانون-وینر برای ایستگاههای مطالعاتی 1، 3 و 4 وضعیت نسبتا آلوده و وضعیت ایستگاه 2 را شدیدا آلوده پیش بینی کرد.نتایج حاصل از همبستگی پیرسون بین شاخص BMWP و ASPT نیز مثبت بود. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت با توجه به شرایط زیستگاهی این رودخانه، فصلی بودن آن و همچنین شرایط بسیار متغیر فاکتورهای فیزیکوشیمیایی در این نوع از رودخانه ها، ترکیب ماکروبنتوزها در ایستگاههای موردنظر نشان دهنده نتایج قابل اعتماد تر شاخص‌های زیستی می باشد.

کلیدواژه‌ها

• شاخص زیستی
• BMWP
• ASPT
• شاخص تنوع
• رودخانه موقتی

عنوان مقاله [English]

Comparison of BMWP, ASPT and biodiversity indexes in order to assessment of temporal rivers quality (case study: Kheiroud-kenar River)

نویسندگان [English]

• saeid shahbazi naserabad ¹
• hadi poorbagher ²
• soheil eagderi ²
• afshin danehkar ³
• moein rajaei ⁴

¹

²

³

⁴

چکیده [English]

The present study aimed to compare the efficiency of BMWP, ASPT and diversity indices in environmental monitoring of temporal rivers. For this purpose, four sampling stations were selected along the Kheiroudkenar River and macroinvertebrates were sampled monthly with three replicates (from July 2012 to November 2013). BMWP and ASPT were calculated using the specific scores of each family. Our results showed that with the exception of the station close to the Najar-deh village, with a BMWP score of 64.2 indicating fair water quality, other stations in the river had good water quality. The calculated scores for ASPT index also showed similar results. However, the Shannon-Wiener index predicted moderately-polluted state for the stations 1, 3 and 4 and heavily polluted state for the station 2. There was a positive correlation between BMWP and ASPT. In general, according to seasonality, habitats conditions and fluctuations in physicochemical parameters of this temporal river, macroinvertebrates composition at the studied sites demonstrated higher reliability as a biological index.

کلیدواژه‌ها [English]

• Biological index
• BMWP
• ASPT
• Diversity index
• Temporal River