اندازه گیری و مقایسه غلظت فلزات سنگین (سرب، مس، روی ومنگنز) ریشه گیاه گندم در منطقه دره زرشک، استان یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه محیط زیست پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

3 دانشیار گروه خاکشناسی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

4 کارشناس ارشد HSE طرح معادن مس تفت – شرکت ملی صنایع مس ایران

5 استادیار گروه محیط زیست دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی

6 پژوهشگر محیط زیست، امور تحقیق و توسعه مجتمع مس سرچشمه –شرکت ملی صنایع مس ایران

چکیده

آلودگی زمین‌های زراعی مشکل گسترده مناطق معدنی است و این احتمال وجو دارد که با انتقال آلاینده ها به زنجیره‌ی غذایی موجب تجمع آن ها در بافت های گیاهی و حیوانی شده و برای سلامتی آن ها خطر آفرین گردد. این پژوهش با هدف اندازه گیری غلظت فلزات سنگین (سرب، مس، روی و منگنز) در ریشه‌ی نمونه های گندم روستاهای محدوده کانسار مس دره زرشک صورت گرفت تا در پایش های آینده نیز مورد استفاده قرار گیرد. به این منظور 4 روستای منطقه برای نمونه گیری انتخاب و از هر روستا 10 نمونه گندم برداشت شد. نمونه ها به روش هضم خشک آماده سازی و اندازه گیری فلزات با دستگاه ICP-OES انجام گرفت. آنالیزهای آماری با کمک نرم افزار (17)SPSS انجام شد. غلظت مس، روی، سرب و منگنز در ریشه‌ی نمونه های گندم روستاهای مختلف در سطح 05/0 اختلاف معنی داری داشتند. بیشترین غلظت مس، سرب و روی به ترتیب 3/60، 3/164 و 1/123 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک در ریشه‌ی گندم های روستای دره زرشک و بیشترین غلظت منگنز 8/224 در ریشه‌ی گندم های روستای حسن آباد مشاهده شد. کمترین غلظت مس، سرب، روی و منگنز به ترتیب 8/9، 1/21، 1/43 و 1/118 میلی گرم در گیلوگرم وزن خشک در ریشه‌ی گندم های روستای دره گازه مشاهده شد. لازم است بهره برداری از معدن با رعایت استانداردهای زیست محیطی انجام شود تا از انتقال آلودگی جلوگیری به عمل آید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Measured concentrations of heavy metals (lead, copper, zinc, manganese) in wheat root Darreh Zereshk Region, Yazd Province

نویسندگان [English]

  • maedeh chitsaz 1
  • Amir Hossein Hamidian 2
  • Babak Motesharrezadeh 3

1 university of tehran student

چکیده [English]

Pollution of agricultural lands is a widespread problem in mine regions. The transport of the pollutants through the food chain, causes their accumulation s in tissues of plants and animals which endangers their health. This study aimed to measure the concentrations of heavy metals (lead, copper, zinc and manganese) in wheat roots of Darreh Zaresh villages which might be used for future environmental monitoring. Ten wheat samples, were collected from each of four villages. After dry acid digestion, the metal concentrations were measured using an ICP-OES instrument. Statistical analyzes were performed using the SPSS(17) software. Concentration of Cu, Zn, Pb and Mn in the roots of wheat samples collected from different villages were significantly different.The highest concentrations of copper, lead and zinc, were observed in wheat roots of Darreh Zereshk village (60.3, 164.3, 123.1, 197.8) mg/kg dry weight, respectively and the highest concentrations of manganese were observed in wheat roots of Hasan Abad village (224.8) mg/kg dry weight. The lowest concentrations of copper, lead, zink and manganese were observed in wheat roots of Darreh Gazeh village (9.8, 21.1, 43.1 and 118.1) mg/kg dry weight, respectively. It is necessary to exploit the mine observing the environmental standards until the transfer contaminations is prevented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Heavy metals
  • Wheat
  • monitoring
  • Darreh zereshk village
  • Copper mine