نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فاطمه رسولی نسب ¹
• بهمن جباریان امیری ²
• محمد کابلی ³
• افشین دانه کار ³

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، رشتۀ منابع طبیعی‌ـ محیط زیست، دانشگاه تهران

² استادیار دانشکدۀ منابع طبیعی‌ـ گروه محیط زیست، دانشگاه تهران

³ دانشیار دانشکدۀ منابع طبیعی‌ـ گروه محیط زیست، دانشگاه تهران

چکیده

با توجه به اجرای طرح‏های عمرانی، فعالیت‌های بشر موجب نگرانی‌های قابل توجهی بر تنوع زیستی در جوامع انسانی شده است. از این‌رو، ارزیابی تأثیرات محیط زیستی پروژه‏ها، می‏تواند به‌عنوان یک ابزار کمکی برای مدیران محیط زیست برای جلوگیری از بروز تأثیرات منفی به‌ویژه بر روی تنوع زیستی به کار رود. در ارزیابی تأثیرات محیط زیستی باید همۀ اجزای محیط زیست از‌جمله تنوع زیستی مورد توجه قرار بگیرد و یکپارچه‌سازی در فرایند ارزیابی به‌طور مناسب انجام شود. مطالعۀ حاضر نشان داد که دستورالعمل ارزیابی تأثیرات محیط زیستی ایران مصوب سال 1994، در فرایند ارزیابی تأثیرات محیط زیستی در بیانیۀ کنوانسیون تنوع زیستی سازمان ملل متحد فاقد نگرش کافی و مؤثر در یکپارچه‌سازی تنوع زیستی است. در این مطالعه، برای بررسی کیفیت 50 بیانیه تأثیرات محیط زیستی در بین بیش از 1171 مورد، از رویکرد ارزیابی کمّی استفاده شد که مطابق با ‌‌نظر سازمان حفاظت محیط زیست ایران از نظر ارزیابی تنوع زیستی به تصویب رسیده‌اند. پس از تجزیه و تحلیل داده‏های مبتنی بر نمونه، با استفاده از آزمون دوجمله‌ای نتیجۀ به‌دست‌آمده به جامعۀ آماری تعمیم داده شد. یافته‌های این مطالعه نشان می‏دهد که در بیشتر از 50 درصد بیانیه‏های ارزیابی تأثیرات محیط زیستی با اطمینان 95 درصد نگرانی‏های مربوط به تنوع زیستی وجود دارد. بر این اساس، در سیستم ارزیابی تأثیرات محیط زیستی کشور به‌دلیل اهمیت تنوع زیستی تمرکز فعالان ارزیابی محیط زیست باید بیشتر بر مسائل مربوط به تنوع زیستی به‌ویژه حیات وحش باشد.

کلیدواژه‌ها

• ارزیابی تأثیرات محیط زیستی
• بیانیۀ ارزیابی تأثیرات محیط زیستی‌
• تنوع زیستی
• حیات وحش‌
• کمی

عنوان مقاله [English]

Investigating the Quality of Wildlife and Biodiversity Terms of Reference in Environmental Impact Statements

نویسندگان [English]

• Fatemeh Rasoulinasab ¹
• Bahman Jabbarian Amiri ²
• Mohammd Kaboli ³
• Afshin Danehkar ³

² University of Tehran

³ University of Tehran

چکیده [English]

Human activities due to implementation of projects has caused significant concerns on biodiversity in human societies. Hence, assessing the environmental impacts of those projects has been considered as a tool to help environmental managers to prevent emergence of those adverse impacts in general and those impacts which are related to biodiversity, in particular. It is provided that all components of the environment including biodiversityto be considered and integrated into environmental impact assessment process properly.
The present study revealed that Iranian environmental impact assessment guidelines, which has been ratified in 1994 suffers lack of sufficient and effective approach in integrating biodiversity, as has been stated in UN Biodiversity Convention, in its environmental impact assessment process.
In our study, we have applied a quantitative evaluation approach to investigate the quality of 50 environmental impact statements out of more than 1171 which have been ratified by Iran Environmental Protection Agency standpoint of biodiversity. Having analyzed sample-based data, binomial test has been applied for deducting population-based inferences relying on our sampling-based data.
Findings of the present study have indicated that biodiversity-related concerns are properly not addressed in more than half of the environmental impact statements at significance level of 95%. Accordingly, more attention on the biodiversity-related concerns should be paid by EIA practitioners considering the significance of biodiversity in general and wildlife in particular in our national environmental impact assessment system.

کلیدواژه‌ها [English]

• wildlife
• biodiversity
• EIA
• EIS
• quantitative