نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
2 کارشناس ارشد جنگلداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر جنگلکاری بر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک بهویژه ذخیرۀ کربن خاک در جنگل برنجستانک انجام شده است. جنگلکاریها شامل افرا پلت (Acer velotinum Boiss.)، زبانگنجشک (Fraxinus excelsior L.)، صنوبر تبریزی (Populus nigra L.) و کاج بروسیا (Pinus brutia Ten.) بودند. یک جنگل شاهد با گونههای آمیخته نیز بهمنزلۀ پتانسیل منطقه انتخاب شد. چهار پروفیل خاک در هر تیپ جنگلکاری و جنگل شاهد بهطور تصادفی حفر و از هر پروفیل سه نمونه خاک از عمقهای 0-10، 10-20 و 20-30 سانتیمتری برداشت شد. در آزمایشگاه عوامل خاکی شامل وزن مخصوص ظاهری، درصد رطوبت اشباع خاک، اسیدیته، نیتروژن، پتاسیم قابل جذب، کلسیم و منیزیم قابل جذب، کربن آلی و ذخیرۀ کربن خاک اندازهگیری شدند. برای بررسی اثر تیپ جنگل و عمق خاک بر ویژگیها و توان ذخیرۀ کربن خاک، تجزیۀ واریانس دوطرفه انجام شد. ازآنجاکه اثر متقابل رویشگاه در عمق خاک در هیچ ویژگی معنادار نشد، مقایسۀ میانگین ویژگیهای خاکی بین پنج رویشگاه و سه عمق خاک بهطور جداگانه به کمک آزمون دانکن انجام گرفت. برای بررسی دقیقتر توان ذخیرۀ کربن، همبستگی بین میزان ذخیرۀ کربن با دیگر ویژگیهای خاک در هر رویشگاه جداگانه محاسبه و سپس الگوی رگرسیونی ذخیرۀ کربن پنج رویشگاه با روش گامبهگام پسرونده تعیین شد. در رویشگاه شاهد ذخیرۀ کربن خاک با نیتروژن، در رویشگاه افرا و زبانگنجشک با کربن آلی و وزن مخصوص ظاهری، در رویشگاه کاج با کربن آلی و در رویشگاه صنوبر تبریزی با منیزیم همبستگی بیشتری داشته است. نتایج نشان داد که رویشگاه و عمق اثر معناداری بر میزان ذخیرۀ کربن خاک داشتند. همچنین عمق اول بیشترین میزان ذخیره را داشت و دو عمق دیگر خاک ذخیرۀ کمتری داشتند و با یکدیگر تفاوت معناداری نداشتند. میزان ذخیرۀ کربن در رویشگاه زبانگنجشک بیشترین و صنوبر تبریزی کمترین بوده است.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Effect of forestation hardwood and softwood on soil carbon storage in Berenjestanak forest at Mazandaran Province
نویسندگان [English]
1 Associated professor in Sari Agricultural Science and Natural Resources University
2 MS.C in forest management in Sari Agricultural Science and Natural Resources University
چکیده [English]
The aim of this study was to investigate the effect of reforestation on physical and chemical soil properties particularly soil carbon storage in the Berenjastanak forest. Forestations were including Acer velotinum Boiss., Fraxinus excelsior L., Populus nigra L. and Pinus brutia Ten. A witness forest with mixed species was selected as region potential. Four soil profiles were drilled in each forestation types randomly and were gathered three soil samples from 0-10, 10-20 and 20-30 cm soil depth in each profile. Soil properties including bulk density, percent of saturated moisture, pH, nitrogen, absorbed potassium, calcium and magnesium, organic carbon and soil carbon storage. Two way analysis of variance was applied for investigation of effect forest type on soil properties and carbon storage. Since interaction habitat with soil depth were not significant about soil properties. Mean comparison of soil properties between five habitats and three depths were performed separately. Correlation between carbon storage and other soil properties were calculated in each habitat separately. Then regression models of carbon storage were determined with step by step method. Soil carbon storage had more correlation with nitrogen, (organic carbon and bulk density), organic carbon, magnesium in the witness, Acer velotinum Boiss., Fraxinus excelsior L., Pinus brutia Ten., and Populus nigra L. habitats respectively. The results show that habitat and soil depth had significant effect on carbon storage. Also first depth had most of carbon storage than two other depth but they have not significant different. Carbon storage was most in Acer velotinum Boiss., habitat and low in Populus nigra L., habitat
کلیدواژهها [English]