نشریه محیط زیست طبیعی

ارزیابی مناطق شکارممنوع به‌منظور ارتقا‌ به مناطق حفاظت‏ شده (مطالعۀ موردی منطقۀ شکارممنوع‌ـ سفیدکوه آرِسک شهرستان دامغان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکدۀ محیط ‏زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

2 استادیار گروه محیط ‏زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن

3 کارشناس ارشد زیستگاه‏ها و تنوع زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

با توجه به روند پرشتاب تخریب منابع طبیعی و تهدید تنوع زیستی، یکی از چالش‏ها در زمینۀ حفاظت از منابع، بررسی وضعیت مناطق تحت حفاظت و لزوم ارتقای درجۀ حفاظتی این گونه مناطق است. هدف از پژوهش حاضر که در منطقۀ شکار‌ممنوع سفیدکوه آرِسک در دامغان صورت پذیرفته است، بررسی امکان ارتقای سطح حفاظتی «منطقۀ شکارممنوع» به «منطقۀ حفاظت‏شده» است. در این پژوهش به جای استفاده از روش‏های معمول در بررسی وضعیت مناطق برای تعیین درجۀ حفاظتی، سعی شده است با یک رویکرد سیستمی به شناسایی وضعیت منطقه پرداخته و امکان ارتقای آن محک زده شود. به همین منظور در گام اول ترکیبی از معیارهای روش ارزش‏گذاری «کارولوس‏ربور و بلانکو و ماریو‏گابالدون» و «سایمرگولز» استفاده شد و با کمک روش دلفی میزان اهمیت هر یک از معیارها نسبت به هدف پژوهش تعیین شد. در این راستا از «آزمون یک‏‌طرفۀ کای‏‌ـ دو» برای تشریح بهتر نتایج اطلاعات پرسشنامه‏های دلفی کمک گرفته شد. در گام بعدی معیارهای نهایی‌شده در قالب پرسشنامه برای بررسی وضعیت منطقۀ مطالعه‌شده به خبرگان محلی ارسال شد. نتایج حاصل از بررسی وضعیت معیارها در منطقه، امتیاز نهایی منطقۀ مطالعه‌شده را مشخص کرد. به‌منظور بررسی جایگاه ارزیابی یادشده، سناریوهایی به‌وسیلۀ پژوهشگر مطرح شد تا بر این اساس نزدیک‏ترین سناریو را با امتیاز ارزیابی منطقه مشخص کند که از آزمون t با دو نمونه استفاده شد. نتایج آزمون یادشده بیانگر نزدیکی آن با امتیاز سناریوی وضعیت «مناسب» است. بنابراین، می‏توان گفت که وضعیت منطقه برای ارتقا به منطقۀ حفاظت‌شده مناسب است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the "hunting prohibited region" to promote it to the "Protected Area" ( A case study on Sefidkoohe Aresk hunting prohibited region in Damghan)

نویسندگان [English]

  • Borhan Riazi 1
  • Saeed Motahari 2
  • farzad amiraslani 3

1 Department of Environmental Science, Graduate School of the Environment and Energy, Tehran Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

2 Department of Environment, Roudehen branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran

3 Department of Environmental Science, Graduate School of the Environment and Energy, Tehran Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Abstract
Considering the fast-growing destruction of natural resources and the existing threats ‎to bio-diversification, the necessity of investigating and elevating the conservation level of such areas ‎ has become a challenge. This research which was conducted in ‎SefidKooh Aresk prohibited hunting area in Damghan, is intended to investigate the ‎possibility of elevating its conservation level from a "Prohibited Hunting Area" to a ‎‎"Conserved Area". Rather than the normal practices applied for investigating the ‎conservation level, this research utilized a systematic approach to identify the status of ‎the region and to find the possible ways for its elevation. For this purpose, a combination of "Carlos ‎RiveroBlanco, Blanco and Mario Gabaldon" and "SumerGulez" valuation method ‎criteria is used at the first step. The importance of each criterion in relation to the ‎objective of the research is determined using Delphi method. The "one sample chi-‎square test" is used to analyze the outcomes of Delphi questionnaires. At the next ‎step, the final criteria were sent to the local experts in the form of questionnaire for ‎further examination of the region and its situation. The final level of the region was ‎determined through the outcomes of such study. To assess the above mentioned evaluation, the ‎research team tested some scenarios to examine the closest scenarios to the assessed ‎score by using T-test with two samples. The final result of this test indicates its ‎proximity to the score of appropriate situation scenario. Therefore, it is concluded that ‎the situation of the investigated region is appropriate for being elevated to a Conserved Area.‎
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Evaluation of the hunting prohibited region
  • Protected area
  • Sefidkooh Aresk
  • Delphi method

  1.  

    References

     

    1. Bihamta, M,. ZareChahooki, M,. 2010. Principles of statistics in natural resources. Tehran university press. PP. 113-114. In Persian.
    2. Http://www.doe.ir/Portal/home
    3. Ismaili, A,. Nasr Niaf, F., 2008. Study of effective factors on the percentage of protected regions in the selected developing countries. Journal of Agricultural economics, Vol. 3, No. 2, PP. 125-137. In Persian.
    4. Jafari, A,. Lotfi, A,. 2011. No boundaries protected areas, the importance of biodiversity preservation in the central Zagros (Case study: Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad). The Fifth conference on world environment day, Tehran. In Persian.
    5. Karimi ghasr, B., 2000. Matching Rudbar Alamoot Qazvin habitat and wildlife conditions with IUCN standards. M.S thesis. Faculty of environment. Islamic Azad University Science and Research Branch. In Persian
    6. Majnounian, H,. 2002. Guidance to preparation of national park and protected regions for tourism. World union for protection press. In Persian.
    7. Majnounian, H,. 2003. Natural parks and protected regions. (Values and functions), environment protection organization press. PP. 409-438. In Persian.
    8. Masoudi, M., 2005. Study and evaluation of Basiran Fars hunting prohibited region in order to convert to a protected area. M.S thesis. Faculty of environment. Islamic Azad University Science and Research Branch. In Persian
    9. Michael J.B. Green & James Paine. 1997. State of The World's Protected Areas at the End of the Twentieth Century. Paper presented at IUCN World Commission on Protected Areas Symposium.
    10.  Mihaela NĂSTASE1, Roxana CUCULICI2, George MURĂTOREANU3, Ines GRIGORESCU4, Carmen-Sofia DRAGOTĂ. 2012. A GIS-Based Assessment Of Geodiversity In The Maramures Mountains Natural Park. A Preliminary Approach. European SCGIS Conference
    11. Monazam, O., 2010. Study the ecological condition of Daryasar region in Tonekabon in order to propose it as a protected area. M.S thesis. Islamic Azad University Science and Research Branch. In Persian
    12. Roderick P. Neumann. 1997. Primitive Ideas: Protected Area Bu€er Zones and the Politics of Land in Africa. Development and Change Vol. 28
    13. Yazdi, M., 2010. Evaluation of Marvar Yazd hunting prohibited region in order to convert to a protected area. M.S thesis. Islamic Azad University Science and Research Branch of Tehran; In Persian
نشریه محیط زیست طبیعی
دوره 68، شماره 1 - شماره پیاپی 1
خرداد 1394
صفحه 53-65