نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمدرضا طاطیان ¹
• رضا تمرتاش ²
• سارا حشمتی ²
• حمیدرضا سعیدی گراغانی ²

¹ استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

² کارشناس ارشد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

چکیده

با توجه به استفاده از گونۀ چاودار کوهی (Secale montanum) برای احیای مراتع مناطق گوناگون کشور، استفاده از آن در مدیریت این اکوسیستم‌ها به آگاهی از توانایی آن در برابر تنش‌های محیطی نیاز دارد. این تحقیق تأثیر غلظت‌های عناصر آلایندۀ مس و سرب بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد بذر در این گونه را در شرایط آزمایشگاهی بررسی می‌کند. به این منظور، اثر پنج تیمار (شاهد، 50، 100، 150، 200 میلی‌گرم در لیتر) نیترات سرب و سولفات مس روی درصد و سرعت جوانه‌زنی بذرها و مقدار رشد گونۀ چاودار کوهی در سه تکرار بررسی شد. پارامترهای درصد و سرعت جوانه‌زنی محاسبه و مقدار رشد با اندازه‌گیری طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاه‌چه و نیز ضریب آلومتری و بنیۀ بذر تعیین شد. نتایج حاصل از تجزیۀ واریانس و مقایسۀ میانگین داده‌ها نشان داد که هیچ‌یک از دو عنصر مس و سرب بر درصد و سرعت جوانه‌زنی اثری نداشته‌اند، ولی افزایش غلظت عنصر سرب موجب کاهش معنی‌دار طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و ضریب آلومتری شده و افزایش غلظت عنصر مس نیز در شاخص بنیۀ بذر، طول ریشه‌چه، ساقه‌چه، گیاه‌چه و ضریب آلومتری کاهش معنی‌دار ایجاد کرده است. همچنین، غلظت‌های پایین این عناصر عامل محدودکننده‌ای برای رشد این گونه نبوده است.

کلیدواژه‌ها

• آلودگی
• بذر
• جوانه‌زنی
• چاودار کوهی
• سرب
• مس

عنوان مقاله [English]

A study of Secale montanum seed response to stress caused by Pb and Cu pollutant elements

نویسندگان [English]

• Mohammadreza Tatian ¹
• Reza Tamartash ²
• Sara Heshmati ²
• Hamid Reza Saeedi Garaghani ²

¹ Assistant Professor of Sari Agricultural Science and Natural Resources University

² M.Sc. Graduated of Range Management of Sari Agricultural Science and Natural Resources

چکیده [English]

Due to the use of Secale montanum for different rangelands reclamation across the country, management of these ecosystems need to be aware of its ability to environmental stresses. This research investigated the effect of pollutant element of Cu and Pb on seed germination and growth of this species in laboratory. Therefore, the effect of five treatments (control, 50, 100, 150, 200ppm) of Pb (NO3)₂ and CuSo₄ on the germination rate and percentage and growth of Secale montanum was studied in triplicate.Germination rate and percentage was calculated and growth rate was obtained by rootlet, shoot, and seedling length measuring. Allometric coefficient and seed vigor was measured too. The results of data analysis of variance and means comparison showed that Pb and Cu elements had no effect on germination rate and percentage but increasing of pb concentration caused to significant decrease in rootlet, shoot, and seedling length. Increasing of Cu element concentration decreased the seed vigor, allometric coefficient, rootlet, shoot, and seedling length significantly. Also, low concentrations of these elements were not a limiting factor for this speciesgrowth.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cu
• germination
• Pb
• Pollution
• Secale montanum
• seed