نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شیرکو جعفری ¹
• افشین علیزاده شعبانی ²
• افشین دانه کار ³
• علی‌اکبر نظری سامانی ²

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد محیط‌زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران، کرج

² استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران، کرج

³ دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران، کرج

چکیده

یکی از مهم‌ترین هدف‌های ایجاد پارک‌های ملی در همۀ کشورها حفظ گونه‌ها و جلوگیری از تداوم تخریب در اکوسیستم‌هاست، زیرا حفاظت از این مناطق می‌تواند نقشی اساسی در ادارۀ صحیح سایر مناطق، به‌خصوص مناطق همجوار، داشته باشد. متأسفانه این روند در پارک‌های ملی ایران با سیری معکوس طی چند دهۀ اخیر به‌سوی تغییر در پوشش طبیعی سیمای مناطق تحت حفاظت، به‌خصوص پارک‌های ملی بوده که به افزایش نگرانی‌ها برای حفاظت از باقیماندة تنوع زیستی در این مناطق منجر شده است. در این تحقیق، روند تغییرات پوشش طبیعی و توسعه در دو پارک ملی خجیر و سرخه‌حصار، با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست مربوط به سال‌های 1365، 1379 و 1389، بررسی شده است. بدین منظور، ابتدا تصاویر ماهواره‌ای تصحیح و در پنج طبقه دسته‌‌بندی شدند. سپس مساحت این طبقات در نقشۀ کاربری برای هر سال تعیین و مقایسه شده است. نتایج نشان می‌دهد که هر دو پارک ملی در طول دورۀ پژوهش با تخریب و تغییر کاربری مواجه بوده‌اند. به‌طور کلی پارک ملی خجیر بیشتر با کاهش مرتع و پارک ملی سرخه‌حصار بیشتر با افزایش ساخت‌وساز مواجه بوده است. همچنین، میزان تغییر کاربری و ساخت‌وساز در پارک ملی سرخه‌حصار بیشتر از پارک ملی خجیر است.

کلیدواژه‌ها

• پارک ملی خجیر
• پارک ملی سرخه‌حصار
• پوشش گیاهی
• ساخت‌و‌ساز
• سنجش از دور

عنوان مقاله [English]

A comparative study between Khojeer and Sorkheh hesar National Parks in terms of the trend of land cover/use changes

نویسندگان [English]

• shirkou jaafari ¹
• Afshin Alizadeh Shabani ²
• Afshin Danehkar ³
• Aliakbar Nazarisamani ²

¹ M.Sc. Student in Environment, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

² Assistant Professor in Natural Resource Dept. University of Tehran, Karaj, Iran

³ Associate Professor in Natural Resource Dept. University of Tehran, Karaj, Iran

چکیده [English]

Internationally, one of the most important purposes to establish a national park is to protect a unique ecosystem with all its inclusive biota. Therefore, this will facilitate the management and protection of the neighboring lands. Unfortunately, this trend was reversed in Iranian national parks. During recent decades, the land cover changes in protected areas have led to the decrease of the remnant biodiversity in these areas. In this article, land use/cover change and development trend was studied by using satellite images in Khojeer and Sorkhe Hesar national parks between 1986, 2000 and 2010. The satellite images were corrected and they were classified in five classes. The surface areas of the classes have been determined separately and they were compared between each year. The results show that during the study period, both national parks appeared with land use change toward degradation. Khojeer national park faced more with decrease in range lands and Sorkhe Hesar National park expressed with human development, which was superior compared to the Khojeer.

کلیدواژه‌ها [English]

• build-up
• Khojeer National Park
• land cover
• remote sensing
• Sorkhehesar National Park