نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• امیرحسین حمیدیان ¹
• نعمت الله خراسانی ²
• حسن پرویزی مساعد ³
• مهرداد چراغی ⁴
• علیرضا محمدی ⁵

¹ مربی، گروه محیط‌زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

² استاد، گروه محیط‌زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

³ دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، همدان، ایران

⁴ استادیار، گروه محیط‌زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، ایران

⁵ مربی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، همدان، ایران

چکیده

در این تحقیق، مقدار فلز جیوه در برنج‌های وارداتی از کشور هندوستان و برنج‌های کشت‌شده در شهرستان‌های بروجرد و اصفهان ایران بررسی و مقایسه شده است. برای مطالعه، درمجموع، 30 نوع برنج وارداتی هندی و 5 نوع برنج ایرانی موجود در بازار ایران در چهار تکرار از هر نوع برنج جمع‌آوری شدند. ابتدا، دانه‌های برنج خام با روش هضم اسیدی هضم شده و سپس برای اندازه‌گیری مقدار فلز جیوه، با دستگاه جذب اتمی آنالیز شدند. برای ارزیابی جذب هفتگی فلز جیوه از طریق برنج، از مصرف روزانۀ برنج استفاده شده و با جذب هفتگی تحمل‌شدنی ناحیه‌ای ارائه‌شده از سوی سازمان بهداشت جهانی مقایسه شده است. نتایج نشان داد کهمیانگین غلظت فلز جیوه در برنج‌های وارداتی  ng/g68/0 ±16/2 وزن خشک با دامنۀ بین ng/g 12/1-96/3 است، درحالی‌که مقدار متوسط فلز جیوه در برنج‌های ایرانی ng/g 24/0±4/0 وزن خشک با دامنۀ بین ng/g 03/0–89/0 وزن خشک است. بنابراین مقدار فلز جیوه در هر دو نوع برنج‌ وارداتی و ایرانی از حد استاندارد ارائه‌شده از سوی آژانس استاندارد ملی کشور چین کمتر بود. همچنین، متوسط مقدار جذب هفتگی فلز جیوه از برنج‌های وارداتی و ایرانی به‌ترتیب ng/kg 41 با دامنۀ بین ng/kg 38- 45 وزن بدن در هفته و ng/kg 8 با دامنۀ بین ng/kg 9/5- 6/9 وزن بدن در هفته بود که زیر حد استاندارد ارائه‌شده از سوی سازمان بهداشت جهانی و تقریباً معادل 082/0 درصد و 016/0 درصد جذب هفتگی تحمل‌شدنی ناحیه‌ای ارائه‌شده از سوی سازمان بهداشت جهانی بود. با انجام‌دادن آزمون مقایسۀ میانگین مشخص شد که بین مقدار متوسط فلز جیوه در برنج‌های وارداتی با برنج‌های ایرانی در سطح معنی‌داری 5 درصد تفاوت معنی‌داری وجود دارد (P<0.05) و مقدار متوسط فلز جیوه در برنج‌های وارداتی همواره از برنج‌های ایرانی بیشتر بوده است.

کلیدواژه‌ها

• ایران
• برنج
• جذب
• فلز جیوه
• هندوستان

عنوان مقاله [English]

Investigation and comparison of mercury (Hg) content and its weekly intake by body in some Imported and Iranian kinds of rice

نویسندگان [English]

• Amir Hossein Hamidian ¹
• Nematolah Khorasani ²
• Hassan Parvizi Mosaed ³
• Mehrdad Cheraghi ⁴
• Alireza Mohammadi ⁵

¹ Assistant Professor, Department of the Environment, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

² Professor, Department of the Environment, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

³ Young Researchers & Elites Club, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran

⁴ Assistant Professor, Department of the Environment, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran

⁵ Young Researchers & Elites Club, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran

چکیده [English]

This study has paied to investigation and comparison of content Hg in imported rice from Indian country and cultivated rice (Oryza sativa( in Borojerd and Isfehan provinces in Iran. 30 types of Indian imported rice and 5 type Iranian rice available in market of Iran in 4 repeat from every type. The first step, grains of raw rice were digested by acid digestion method and then were analyzed for Hg by adsorption atomic. To assess the weekly intake of Hg by rice, from daily consumption of rice was calculated. And it was compared with the Provisional Tolerable Weekly Intake (PTWI) established by WHO. The results showed that average concentration of Hg in imported rice was 2.16 ng/g dry wt and ranged from 1.12 to 3.96 ng/g dry wt, as average concentration of Hg in Iranian rice was 0.4 ng/g dry wt and ranged from 0.03 to 0.89 ng/g dry wt. So the Hg content in the Imported and Iranian rice samples were found below the limit of standard recommended by The Chinese National Standard Agency. Also average weekly intake of Hg from Imported and Iranian rice respectively were 41 ng/kg body weight/week that ranged from 38 to 45 ng/kg body weight/week and 8 ng/kg body weight/week that ranged from 5.9 to 9.6 ng/kg body weight/week that were below the maximum weekly intake recommended by WHO and approximately were equal with 0.082% and 0.016% PTWI recommended by WHO. To perform test of mean comparison identified that there are different significantly between content Hg in Iranian and Imported rice in level 5% And average contents heavy metal Hg in Imported rice were significantly (P<0.05) higher than Iranian rice.

کلیدواژه‌ها [English]

• Adsorption
• heavy metal mercury
• Indian
• Iran
• rice