نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهرا نوری ¹
• محمود زبیری ²
• جهانگیر فقهی ³
• محمدرضا مروی مهاجر ²

¹ دانش‌آموختۀ دکتری جنگل‌داری، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

² استاد گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

³ دانشیار گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

راشستان‌ها، در حد ارتفاعی میان‌بند، مهم‌ترین جنگل‌های طبیعی و صنعتی رویش‌گاه‌های خزری را تشکیل می‌دهند و منبع مهم تولید چوب و سایر خدمات جنگلی‌اند. یکی از خصوصیات مهم جوامع جنگلی الگوی مکانی درختان است. فرایندهای اکولوژیک در اکوسیستم‌های جنگلی به‌طور مستقیم از الگوی مکانی درختان تأثیر می‌‌پذیرد. هدف از این مطالعه بررسی ساختار و الگوی مکانی درختان در راشستان‌های طبیعی راش است. به این منظور، پارسلی به مساحت 48 هکتار در بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود منطقۀ مورد مطالعه در نظر گرفته شد و گونه و قطر برابرسینۀ تمام پایه‌های درختی با قطر برابرسینۀ بیشتر از 5/7 سانتی‌متر ثبت شد. همچنین، به‌منظور تهیۀ نقشۀ موقعیت مکانی درختان، موقعیت هر یک از پایه‌های درختی با روش آزیموت و فاصله به‌دست آمد. سپس با استفاده از تابع K-Ripely الگوی مکانی گونه‌های راش، ممرز، پلت و توسکا بررسی شد و نتایج حاصل از این تابع با شاخص نزدیک‌ترین همسایه مقایسه شد که در این مطالعه در نقش شاهد مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این تحقیق الگوی مکانی گونه‌های مذکور را کپه‌ای نشان داد. درواقع این مطالعه کاربرد آمار مکانی را در بررسی الگوی پراکنش درختان نشان می‌دهد. به‌منظور آگاهی از فرایندهای طبیعی در اکوسیستم‌های جنگلی، بررسی ساختار توده‌های جنگلی طبیعی ضروری است. درواقع، مقدار این شاخص‌ها می‌تواند برای مدیریت هماهنگ و درخور جنگل‌ها، به‌مثابۀ مرجع، مورد استفاده قرار گیرد تا هرچه بیشتر به مدیریت پایدار و هم‌گام با طبیعت در مناطق جنگلی تحت مدیریت نزدیک شویم.

کلیدواژه‌ها

• الگوی مکانی درختان
• تابع K-Ripely
• جنگل‌های خزری ایران
• راشستان‌های طبیعی
• ساختار جنگل

عنوان مقاله [English]

An Investigation on the Forest Structure and Trees Spatial Pattern in Fagusorientalis Stands of Hyrcanian Forests of Iran (Case Study: Gorazbon District of Kheyrud Forest)

نویسندگان [English]

• Zahra Nouri ¹
• Mahmoud Zobeiri ²
• Jahangir Feghhi ³
• Mohammad Reza Marvie Mohadjer ²

¹ PhD Graduated in Foresty, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

² Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Iran

³ Associated Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

چکیده [English]

Beech forests in midland areas of Hyrcanian forests of Iran are the most important forests having the highest degree of naturalness. These forests are the valuable source of wood production and other forest products. One of the most important characteristics of plant communities is the spatial pattern of trees. Ecological process in forest ecosystems are directly influenced by the spatial patterns of trees and environmental constraints. Quantifying of spatial structure is an important component in describing natural ecosystems and their biodiversity. For appropriate management of forest ecosystems informative indices with minimum cost and time are needed. The aim of this study is to analyze the stand structure and spatial pattern in mixed beech forests. Data were collected from a 48 ha compartment in the educational and experimental forests of University of Tehran. Species and DBH of all trees with DBH > 7.5 cm were recorded and also the position of each tree was determined using azimuth and distance in order to prepare a tree position map. Using the K-Ripely function, the spatial patterns of Fagusorientalis, Carpinusbetulus, Acer velotinum and Alnussubcordata were determined as clustered. Results of the K-Ripely function were compared and confirmed with nearest neighbor of Clark & Evans index, which was considered as a control index. This research emphasizes on the spatial statistics application for tree spatial pattern investigation and the applied index and function in it provide useful information for sustainable forest management. Indeed, to be aware of natural process in forest ecosystems, forest managers need to evaluate natural forest structure and use the values of structure indices and function as reference for sustainable and close to nature management. 

کلیدواژه‌ها [English]

• Forest structure
• spatial pattern
• K-Ripely Index
• Fagusorientalis stand
• Hyrcanian forest
• Iran