نویسندگان

• رضا تمرتاش ¹
• مائده یوسفیان ²
• سیده خدیجه مهدوی ²
• محمد مهدوی ²

¹ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

² دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، ایران

چکیده

امروزه گازهای گلخانه‎ای کربنه، بیشترین اثر را بر تغییر اقلیم جهانی داشته است. که یکی از راه‎های کاهش آن، ترسیب کربن توسط پوشش گیاهی و خاک مراتع می‎باشد. از آنجایی که چرای دام پتانسیل بالایی در کاهش و یا افزایش ذخیره کربن دارد، در این تحقیق تأثیر قرق بر میزان ذخیره کربن پوشش گیاهی مراتع قرق (شاه تپه-چاه محمود) و غیرقرق (چیرو) در استان سمنان با غالبیت گونه درمنه کوهی (Artemisia aucheri) بررسی شد. نمونه‎برداری از پوشش گیاهی به صورت تصادفی ـ سیستماتیک با استقرار 4 ترانسکت 100 متری و 40 پلات 1×1 مترمربعی در منطقه معرف صورت گرفت. در داخل هر پلات پارامترهای پوشش گیاهی و خاک اندازه‎گیری شد و کربن گیاه نیز با استفاده از روش احتراق تعیین گردید. تجزیه و تحلیل داده‎ها به کمک نرم‎افزار SPSS v.16 انجام شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی‎داری بین درصد پوشش گیاهی، سنگ و سنگ‎ریزه، خاک لخت و بیوماس اندام هوایی، زیرزمینی و لاشبرگ گونه درمنه کوهی در دو منطقه وجود داشته است. بیوماس کل در مرتع قرق با 3/11467 kg/ha بیشتر از مرتع غیرقرق برآورد گردید. ضریب تبدیل ریشه (قرق: 67/12% و غیرقرق: 3/12%) بیشتر از سایر اندام‎ها بوده است و ضریب تبدیل اندام‎ها و لاشبرگ در دو منطقه مورد مطاللعه با هم اختلاف معنی‎داری نداشته اند. همچنین نتایج نشان داد که تفاوت معنی‎داری بین ترسیب کربن اندام‎های مختلف گونه درمنه کوهی (در سطح 1%) و لاشبرگ (در سطح 5%) مرتع قرق با اندام‎های نظیر آنها در مرتع غیرقرق وجود دارد. با توجه به تأثیر قرق در افزایش پوشش گیاهی و ترسیب کربن، توصیه می‎شود در مدیریت چرایی حفاظت از پوشش گیاهی مد نظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• ترسیب کربن
• تغییر اقلیم
• درمنه‎زار
• قرق
• مرتع

عنوان مقاله [English]

Investigation of Enclosure Effect on Artemisia Carbon Sequestration in the Arid Zone of Semnan Province

نویسندگان [English]

• Reza Tamartash ¹
• maedeh yousefian ²
• Seyedeh khadijeh Mahdavi ²
• Mohammad Mahdavi ²

¹

²

چکیده [English]

Nowadays green house gases such as carbon have the most effect on global climate changes that can be decreased by plant and soil carbon sequestration of rangelands. Livestock grazing has high potential to decrease or increase carbon storage. So this research investigated the effects of enclosure on plant carbon storage in rangeland of enclosure (Shah Tappeh-Chah Mahmood) and no enclosure (Chiro) with dominant spices of Artemisia aucheri in Semnan province. Plant sampling was done in key areas by random-systematic method with 4 transects of 100m and 40 plots of 1‎×1m2. Then plant and soil parameters evaluated in each plot and carbon determined by Ash method. The data analyzed by SPSS v.16 software. The result showed that there is a significant difference between plant cover, gravel, bare soil percentages and also aerial and underground biomass and litter of Artemisia aucheri in two regions. The total biomass in enclosure rangeland with 11467/3 kg/ha was more than no enclosure rangeland. Root coefficient alteration (enclosure: 12/67% and no enclosure: 12/3%) was more than the other organs and there was no significant differences between coefficient alteration of organs and litter of Artemisia aucheri in two regions. The result also showed that there is a significant differences between carbon sequestration of Artemisia aucheri organs (level: 1%) and litter (level: 5%) in two study areas. Regarding to the effect of enclosure on plant cover and carbon sequestration increasing, it's suggested to protect plant cover in grazing management programs.

کلیدواژه‌ها [English]

• Artemisia Rangelands
• Carbon sequestration
• climate change
• enclosure
• Rangeland