تدوین برنامه مدیریت استراتژیک جمعیت های گرگ (Canis lupus) در استان همدان با رویکرد کاهش تعارضات بین انسان و گرگ
نویسندگان
1 گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
2 گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
چکیده
نیاز حیات وحش به زیستگاه جهت برآوردن نیازهای حیاتی (آب، غذا، پناه و مکان تولیدمثل) از یک سو و نیاز انسان به اراضی طبیعی بیشتر جهت توسعه فعالیت های کشاورزی، صنعتی و مسکونی از سوی دیگر، منجر به بروز تعارضاتی میان انسان و حیات وحش شده است. وقوع حملات متعدد گرگ به انسان و دام در استان همدان یکی از نمونه های بارز این تعارض بشمار می آید. برای رفع این تعارضات تدوین و اجرای برخی استراتژی های سازگار با شرایط اقتصادی-اجتماعی منطقه می‌تواند راه حل مؤثری برای مدیریت محیط زیستی منطقه تلقی گردد. در این پژوهش نقاط قوت و ضعف موجود در منطقه و نیز فرصت‌ها و تهدیداتی که گونه با آنها مواجه است و یا درآینده با آنها مواجه خواهد شد، شناسایی و برای تدوین یک استراتژی مدیریتی کارآمد بکار گرفته شد. سپس ازطریق دسته بندی، وزن گذاری و تجزیه و تحلیل عوامل ضعف و قوت و نیز فرصت و تهدید موجود، با استفاده از ماتریس SWOT، استراتژی های مناسب تدوین شد. در نهایت با استفاده از ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی (QSPM) و با توجه به نتایج به دست آمده، سه استراتژی اطلاع رسانی، آگاه سازی و فرهنگسازی جوامع بومی، حمایت از محیط بانان و نیز تجهیز پاسگاه های موجود و انجام گشت زنی های مداوم و پیگیر محیط بانان در سطح منطقه و نیز مشارکت اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان با سازمان های مربوطه به عنوان مهمترین استراتژی ها در جهت تهیه و تدوین طرح مدیریت اراضی استان، پیشنهاد می‌شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Strategic Management Plan for Wolf (Canis lupus) in Hamedan Province: An Approach to Reducing Human-Wolf Conflicts
نویسندگان [English]
- Mohsen Ahmadi 1
- Mohammad Kaboli 1
- Jalil Imani harsini 1
- Rasoul Khosravi sharifabadi 1
- Mahdi Almasi 2
1
2
چکیده [English]
In recent years, Wildlife habitat needs to meet critical requirment (water, food, cover and reproduction sites) on the one hand, and human needs to natural lands for developing agricultural, industrial and residential activities on the other hand, have lead to the serious human-wildlife conflicts. Attacks of wolves to human and livestock in Hamedan province is an example of these conflicts. Developing and implementing a consistent strategic management plan in agreement with socio-economic conditions, can be considered as an effective tool to reduce risk of conflicts in the area. In this study, we looked for the strengths and weaknesses as well as opportunities and threats to which environmental management of this province is facing and/or will be faced in future. Then we categorized, weighted and analyzed them, using SWOT analysis. Finally, we applied a quantitative strategic planning matrix (QSPM) to prepare an appropriate strategic management plan to remove or reduce the conflicts. Our result suggest three principal strategies including; (i) giving information and awareness to Indigenous communities, (ii) supporting environment-guards, equiping guard-stations, as well as monitoring and patrolling in the area, and (iii) collaboration between Environmental conservation office and related organizations of the province in order to developing and applying a consistent land management plan.
کلیدواژه‌ها [English]
- Hamedan province
- Human-wolf conflict
- QSPM
- Strategic management plan
- SWOT
- Wolf
)