نویسندگان

• مریم سعید صبائی ¹
• افشین دانه کار ²
• علی اصغر درویش صفت ³
• عبدالعظیم قانقرمه ⁴
• حسن آزرم دل ⁵

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، ایران

² استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، ایران

³ استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، ایران

⁴ عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات منابع طبیعی دریای خزر، ایران

⁵ دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشکده مرتع و آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

چکیده

بررسی‌های انجام شده در سواحل جنوبی دریای خزر مشخص می‌‌‌سازد که حریم قانونی دریای خزر از سال 1356 بارها مورد هجوم بالا آمدن سطح آب دریا قرار گرفته که این بالا ‌آمدگی تا سال 1374 ادامه داشته است. در این دوره (1374-1356) نرخ بالا آمدگی آب تقریبا 13 سانتیمتر در سال بوده است. نفس کلی تعیین حریم دریا، مشخص نمودن یک ناحیه حایل بین فعالیت‌‌های انسانی (به خصوص ساختمان‌‌سازی) و خط ساحلی است که بیشترین خطر ناشی از بالا آمدن سطح آب و اثرات ثانویه در آن محتمل است. با توجه به اینکه معیار علمی مصوبی برای تعیین حریم به‌ویژه برای دریاچه خزر ارائه نشده و منطقه ساحلی خزر در سواحل شمالی کشور دستخوش تغییرات زیادی قرار گرفته است، این مطالعه می‌‌تواند مدیران منطقه ساحلی را در حل مشکلات امروز و آینده یاری نماید. در این مطالعه بر اساس ارتفاع‌های بحرانی آب خزر و نتایج حاصل از ارزیابی آسیب پذیری ساحل نسبت به بالا آمدن سطح آب دریا به معرفی حریم در سواحل استان مازندران پرداخته شد. این حریم شامل دو بخش، محدوده حایل عمودی و افقی است. در این مطالعه از روش CVI (شاخص آسیب پذیری ساحل) برای ارزیابی آسیب پذیری ساحل نسبت به بالا آمدن سطح آب دریا استفاده شد. پنج متغیر در قالب دو زیر شاخص (طبیعی و انسان منشاء) در این روش مورد استفاده قرار گرفت. نقشه نهایی به دست آمده از ارزیابی ساحلی به چهار طبقه با شدت آسیب پذیری کم، متوسط، بالا و بسیار بالا تقسیم و در نهایت متوسط فاصله طبقه بسیار آسیب پذیر تا محدوده حائل عمودی در هر دهستان ساحلی به عنوان حد حریم افقی در آن دهستان معرفی گردید.

کلیدواژه‌ها

• ارزیابی آسیب پذیری.
• بالا آمدن سطح آب دریا
• حریم دریا
• دریای خزر
• شاخص آسیب پذیری ساحلی
• مدیریت منطقه ساحلی

عنوان مقاله [English]

Determination of Developing Setback for the Southern Coast of Caspian Sea a case study in Mazandaran Province

نویسندگان [English]

• Maryam Saeid sabaei ¹
• Afshin Danehkar ²
• Aliasghar Darvishsefat ³
• Abdolazim Ghanghermeh ⁴
• Hasan Azarmdel ⁵

چکیده [English]

Many studies since 1977, in the southern coast of Caspian Sea revealed that the law-setback and low-lying coastal zone have been severely and increasingly impacted by rising sea-level. This rising continued until 1995. The rate of rising was nearly 13cm per year in this period (1977-1995). The general concept of setback determination is tended to introduce a buffer area between human activities (especially buildings) and a shoreline that is likely at the highest risk of sea-level rise and following damages. This study could help managers to solve many problems in the future, noticeably due to lack of criteria for determination of setback in this region. In this study a setback is introduced on the basis of critical levels of Caspian Sea and the results of coastal vulnerability assessment to sea-level rise in Mazandaran Province. This setback is composed of two parts called, vertical buffer and horizontal buffer. In this study, the CVI (Coastal Vulnerability Index) method is used for coastal vulnerability assessment to sea-level rise. The CVI includes 5 variables describing two dimensions, natural and anthropogenic. Final map is divided into 4 classes from low to very high vulnerable. Mean distance between very high vulnerable classes to the vertical buffer boundary is introduced as a horizontal buffer in each district.

کلیدواژه‌ها [English]

• Caspian Sea
• coastal vulnerability Index
• Coastal zone management
• Sea level rise
• Setback
• Vulnerability assessment
• zoning