نویسندگان

• مریم رفعتی ¹
• نعمت ا... خراسانی ²
• فرهنگ مراقبی ³
• انوشیروان شیروانی ⁴

¹ دانشجوی دکتری دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

² استاد دانشکده محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، ایران

³ استادیار گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرری، ایران

⁴ استادیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، ایران

چکیده

امروزه آلودگی خاک به فلزات سنگین در نتیجه فعالیت‌های بشر یکی از مشکلات جدی محیط زیست محسوب می‌شود.گیاه پالایی فنی است که در آن از گیاهان برای جذب آلاینده‌ها استفاده شده و می‌تواند بطور بالقوه برای احیای خاک‌های آلوده به فلزات سنگین بکار رود. این مطالعه به منظور بررسی توانایی برداشت و تثبیت گیاهی دو گونه توت سفید (Morus alba) و سپیدار (Populus alba) انجام یافته است. بدین منظور، غلظت‌های 40، 80 و 160 میلی‌گرم بر کیلوگرم کادمیوم، 60، 120 و 240 میلی‌گرم بر کیلوگرم کروم و 120، 240 و 480 میلی‌گرم بر کیلوگرم نیکل به خاک اضافه شده و بعد از سپری شدن یک فصل رویش، از ریشه، ساقه، برگ و خاک مربوط به هر گلدان به منظور تعیین مقدار کل فلزات سنگین موجود در آنها، نمونه‌گیری شد. نتایج حاصل از محاسبه ضریب تجمع زیستی و فاکتور انتقال نشان داد که، هیچ یک از این دو گونه برای تثبیت گیاهی کادمیوم، کروم و نیکل با داشتن ضریب تجمع زیستی ریشه کوچک‌تر از یک و فاکتور انتقال بزرگ‌تر از یک مناسب نبودند. از طرفی سپیدار با دارا بودن ضریب تجمع زیستی اندام‌های هوایی بزرگ‌تر از یک در کلیه تیمارهای مورد بررسی کادمیوم و 240 و 480 میلی‌گرم بر کیلوگرم نیکل و همچنین توت سفید با داشتن مقدار بیشتر از یک این پارامتر در تمامی تیمارهای مورد مطالعه نیکل، برای برداشت عناصر مذکور مناسب هستند.

کلیدواژه‌ها

• برداشت گیاهی
• تثبیت گیاهی
• ضریب تجمع زیستی
• فاکتور انتقال
• گیاه پالایی

عنوان مقاله [English]

Phytoextraction and Phytostabilization Potential of Cadmium, Chromium and Nickel By Populus alba and Morus alba Species

نویسندگان [English]

• maryam rafati ¹
• Nematollah Khorasani ²
• Farhang Moraghebi ³
• Anoushirvan Shirvani ⁴

¹

²

³

⁴

چکیده [English]

As a result of human activities, Metal pollution has become one of the most serious environmental problems today. Phytoremediation utilizes plants to uptake contaminants and can potentially be used to remediate metal-contaminated sites. A pot experiment was conducted to compare the phytoextraction and phytostabilization potential of two plant species (Populus alba and Morus alba) for some elements. Thus, Cd (40, 80, and 160 mg/kg), Cr (60, 120, and 240 mg/kg) and Ni (120, 240, and 480 mg/kg) were added to the soil, shoots and roots of studied species. Associated soil samples were collected and analyzed by measurement of total concentration of Cd, Cr and Ni and then bioconcentration factor (BCF) and translocation factor (TF) calculated for each element. Our results show that none of the plants were suitable for phytostabilization of studied elements with root BCF<1 and TF>1. In addition, Populus alba with the shoot BCF>1 for Cd in all studied treatments and Ni in 240 and 480 mg/kg treatments were suitable for phytoextraction while Morus alba was suitable for phytoextraction of Ni with the shoot BCF>1 in all studied treatments.

کلیدواژه‌ها [English]

• bioconcentration
• Phytoextraction
• Phytoremediation
• phytostabilization
• translocation