نویسندگان

• وحید علی جانی ¹
• جهانگیر فقهی ²
• محمود زبیری ³
• محمدرضا مروی مهاجر ³

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، ایران

² دانشیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، ایران

³ استاد گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، ایران

چکیده

کمی سازی ساختار مکانی، از مهمترین اجزای تشریح بوم‌سازگان‌های طبیعی و تنوع زیستی آنهاست. در این پژوهش ضمن معرفی مجموعه ای از شاخص ها و توابع مربوط به ساختار مکانی، با استفاده از 102 قطعه نمونه 1000 متر مربعی ساختار مکانی تیپ ممرز-راش بخش گرازبن جنگل خیرود بررسی شد. بدین منظور از شاخص های کلارک و اوانز، زاویه یکنواخت، شانون-وینر، آمیختگی، اندازه قطر برابر سینه و ارتفاع و تابع های همبستگی جفتی و همبستگی ویژگی ها استفاده شد. شاخص های مذکور به بررسی تنوع موقعیت مکانی، تنوع گونه ای و تنوع ابعاد درختان می پردازند. میانگین شاخص های کلارک و اوانز و زاویه یکنواخت به ترتیب 86/0 و 53/0 محاسبه شد که نشان دهنده ی توزیعی بین تصادفی و کپه ای است. همچنین تابع همبستگی جفتی بیان کرد که تعداد جفت درختان با فاصله بین درختی کمتر از 5/5 متر بیشتر از جنگل دارای توزیع تصادفی است. میانگین شاخص‌های شانون-وینر و آمیختگی به ترتیب 17/1 و 36/0 محاسبه شد. شاخص آمیختگی نشان دهنده ی اختلاط کم گونه های راش و ممرز و اختلاط بالای سایر گونه ها است. مقدار میانگین دو شاخص اندازه قطر برابر سینه و ارتفاع 51/0 محاسبه شد که نشان دهنده ی غالبیت ابعاد گونه-هایی از جمله نمدار و توسکای ییلاقی و مغلوبیت گونه هایی مانند ملج و خرمندی است. تابع همبستگی ویژگی ها نشان داد که درختانی که در فاصله کمتر از 5/7 متر نسبت به یکدیگر قرار دارند دارای قطر کمتری نسبت به متوسط تیپ هستند. شاخص و تابع های بکار رفته در این تحقیق توانایی بالایی در تشریح ساختار گونه های تیپ ممرز-راش دارند و نتایج آن جهت مدیریت پایدار جنگل مفید است.

کلیدواژه‌ها

• تنوع ابعاد
• تنوع گونه ای
• جنگل خیرود
• ساختار مکانی
• موقعیت مکانی

عنوان مقاله [English]

Quantifying the Spatial Structure in Hyrcanian Submountain Forest (Case Study: Gorazbon District of Kheirud Forest-Noushahr-Iran)

نویسندگان [English]

• Vahid Alijani ¹
• Jahangir Feghhi ²
• Mahmoud Zobeiri ³
• Mohammadreza Marvi mohajer ³

¹

²

³

چکیده [English]

Quantifying spatial structure is one of the most important components, describing natural ecosystems and their biodiversity. In this study, a set of indices and functions related to spatial structure using 102 established plots with an area of 1000 m2 were presented. To achieve spatial structure of Carpinus-Fagus type, a set of indices (Clark & Evans, uniform angle, Shannon-Wiener, mingling and DBH/Height dimension) and functions (pair correlation and mark correlation) were applied. The indices and functions demonstrated the diversity of tree positioning, species, and tree dimension. The mean values of Clark & Evans and uniform angle indices were 0.86 and 0.53, respectively, indicating a distribution between random and cluster patterns. Also, pair correlation function indicated trees with inter-tree distance smaller than 5.5 m were more than the same forest with a random distribution. The mean values of Shannon-Wiener and mingling indices were computed 1.17 and 0.36, respectively. Mingling index properly showed a low mixture of beech and hornbeam and a high mixture of other species. Furthermore, the mean values of both DBH/Height dominance indices were 0.51, which indicated that some species such as linden and alder were dominance and species including elm and persimmon were conquered. Mark correlation function showed that trees with inter-tree distance less than 7.5 m had a smaller DBH rather than the average of forest. The utilized indices and functions in this study had a high ability in describing of available species structure in Carpinus-Fagus forest type, so the result could be applied in sustainable forest management.

کلیدواژه‌ها [English]

• Dimension diversity
• Kheirud forest
• Spatial structure
• species diversity
• Tree positioning