تنوع گونه ای ناحیه جزرومدی ساحل جنوبی جزیره قشم بر اساس بیوتپ های غالب

نویسندگان

1 گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، مازندران، ایران

2 مؤسسه تحقیقات شیلات ایران، ایران

چکیده

تقسیم بندی اکولوزیکی سواحل در چند سال اخیر بر اساس رویکرد جدیدی صورت می گیرد که در آن از واحدی تحت عنوان "بیوتاپ (Biotope)" استفاده می شود. بیوتاپ از منظر واژه شناسی مترادف با زیستگاه "Habitat"معنی می شود، ولی از منظر اکولوِژیکی دارای تفاوت محتوایی می باشد. بیوتپ های مختلف در طول 122 کیلومتر سواحل جنوبی جزیره قشم (از شهر قشم در شرق تا روستای دوستکو در غرب) طی چهار فصل (1389-1388) شناسایی و فهرست برداری شد. منطقه مورد بررسی بر اساس ویژگی های ژئومورفولوژی (شنی-ماسه ای، صخره ای-شنی و سنگی-صخره ای) به 4 زیر ناحیه با 12 ایستگاه تقسیم و مختصات جغرافیایی با استفاده ازGPS ثبت شد. این پژوهش با پیمایش زمینی-ساحلی، عکس‌برداری و نمونه برداری از جوامع زیستی به روش کوادرات و همچنین نمونه برداری از رسوب‌ها جهت دانه بندی و سنجش میزان مواد آلی انجام شد. در مجموع 60 بیوتاپ اصلی در10 گروه زیستی شناسایی شد که 65% آنها در ساحل سنگی-صخره ای و صخره ای-شنی و بقیه در ساحل شنی-ماسه ای قرار دارند. نتیجه این پژوهش می تواند در راه‌کار مدیریتی جهت برنامه‌ریزی حفاظت و توسعه پایدار مورد استفاده قرار گیرد، زیرا بیوتاپ ها به عنوان اجتماع‌های مشخص و تکرارپذیر می ‌توانند شاخصی در سنجش فشار حاصل از پدیده های طبیعی و فعالیتهای انسانی محسوب شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Intertidal Species Diversity of Southern Coastline of Qeshm Island, Based on Dominant Biotope

نویسندگان [English]

  • Zeinab Ansari 1
  • Jafar Seifabadi 1
  • Fereidoun Owfi 2

چکیده [English]

Ecological classification of the coastal zone, have recently been using the “biotope” as a unit. Lexically “biotope” is synonymous with habitat, but with different ecological concepts. Various biotopes in 122 km intertidal stretch of the southern coasts of the Qeshm Island (Qeshm city in east to Dustaku village in west) in four seasons were identified and mapped out (2009-2010). Considering the extent and geomorphology of the covered area (sandy, rocky and rocky-sandy), 12 stations within four sub-regions were designated, using GPS. The work was carried out through monitoring, photography and sampling of biotic communities, using quadrate method and sediment sampling for particle size and total organic matter. Totally 60 major biotopes in 10 biotic groups were identified, of which more than 65% were located in rocky and rocky-sandy coast (mid-eastern) and the rest in sandy coast (mid-western). These results can be used in management approaches, because biotopes as distinctive and repeatable communities might be considered as indicators of change due to various pressures.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biotic group
  • Biotope
  • Qeshm Island
  • substrate
دوره 65، شماره 1 - شماره پیاپی 1
نشریه محیط زیست طبیعی (مجله منابع طبیعی ایران)
فروردین 1391
صفحه 13-29