بررسی همبستگی آماری پراکنش آلاینده های CO و PM10 با تغییرات سرعت باد در یک دوره پنج ساله در تهران

نویسندگان

1 استادیار، گروه مهندسی محیط زیست و انرژی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری اطلاعات و فناوری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران پزشکی، ایران

4 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

آلاینده های زیست محیطی از مهمترین مشکلات کلان شهرها و در بین آنها آلودگی هوا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این تحقیق تغییرات ماهانه و سالانه غلظت CO و PM10در مقطع زمانی1383-1387 (فصول پاییز و زمستان) و تاثیر پارامترهای هواشناسی بر تغییر غلظت آنها در شهر تهران در ایستگاه های شرکت کنترل کیفیت هوا و سازمان حفاظت محیط زیست بررسی شد. با توجه به مکان استقرار ایستگاه ها، محدوده مورد مطالعه به منطقه ترافیکی سبک، متوسط و شدید تقسیم گردید، تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و تعیین همبستگی بین پراکنش آلاینده ها با تغییر سرعت باد از رابطه رگرسیون خطی و تایید فرضیات از آزمون آماری T-Test Studentانجام شد. مقایسه غلظت آلاینده ها در ایستگاه ها در مقطع زمانی مذکور، نشان داد، در ایستگاه های سازمان حفاظت محیط زیست، ایستگاه آزادی بیشترین و سرخه حصار کمترین آلودگی CO و تجریش بیشترین و سرخه حصار کمترین آلودگی PM10 و در ایستگاه های شرکت کنترل کیفیت هوا، ایستگاه بازار بیشترین و ایستگاه گلبرگ کمترین آلودگی CO و اقدسیه بیشترین و ایستگاه ژئوفیزیک کمترین آلودگی PM10 را داشت. غلظت CO در ماه های آذر و دی و PM10در مهرماه بیشتر بود و طبق رابطه رگرسیون خطی و آزمون T-Test در همه ایستگاه ها، در 6/46% همبستگی منفی معنی دار بین کاهش غلظت CO با افزایش سرعت باد و 30% همبستگی معنی دار بین کاهش غلظت PM10 و افزایش سرعت باد وجود داشت. بطورکلی رابطه معنی دار با افزایش سرعت باد و کاهش غلظت CO وجود دارد، ولی در خصوص کاهش غلظت PM10 با افزایش سرعت باد رابطه معنی داری توصیف نشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Statistical correlation of CO and PM10 concentrations with wind speed in a five-year period in Tehran

نویسندگان [English]

  • Nabiollah Mansouri 1
  • Mahnaz Vaezi 2
  • Neda Darvish 3
  • Elham Ghannadi 2
  • Raedeh Tabatabaei 4

چکیده [English]

One of the major environmental problems in large cities is air pollution. In this study, the monthly and annual changes in the average concentrations of carbon monoxide and PM10 were investigated during a five-year period (winter and fall of 1383-1387 A.H.S) in Tehran. The effects of meteorological parameters on these parameters were also investigated. The study area was divided into three zones (light, medium, and heavy traffic areas). Linear regression was employed to correlate [CO] with speed of wind (SoW). The significance of changes and the validity of assumptions were evaluated using student’s t-test. Comparison of the data acquired from EO’s in the five-year period indicated that Azadi and Sorkhehesar stations have the most and the least [CO], respectively. Also, Tajrish and Sorkhehesar stations demonstrated the most and the least [PM10], respectively. The AQCC, Bazar and Golbarg stations have the most and the least CO pollution, respectively. Besides, Aghdasieh and Geophysics stations showed the most and the least [PM10], respectively. The highest concentrations of CO were observed in November and December and PM10 in September. Negative correlations were observed between the decrease in [CO] and the increase in the SoW. However, no significant relationship was found between the increase of [PM10] and SoW.

کلیدواژه‌ها [English]

  • CO
  • Correlation
  • linear regression
  • PM10
  • wind speed
دوره 64، شماره 4 - شماره پیاپی 4
نشریه محیط زیست طبیعی (مجله منابع طبیعی ایران)
دی 1390
صفحه 443-455