نویسندگان

• علی لطفی ¹
• سید مهدی حشمت الواعظین ²

¹ استادیار، گروه محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، ایران

² استادیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

زمین‏های کشاورزی با شبکه ای از پرچین های و قطعات جنگلی مجزا (شبکه سبز سرزمین) بخش مهمی از سرزمین اروپا را می‌پوشاند. پرچین های درختی از دیرباز از جنبه های گوناگون مثل تامین چوب و هیزم، تامین علوفه و میوه مورد استفاده کشاورزان بوده است. اما در دهه های اخیر این شبکه سبز با وجود فواید بی‌شمار اقتصادی و محیط زیستی، در اثر مکانیزاسیون کشاورزی، تغییر به مراتع و افزایش سطح زیر کشت در معرض نابودی قرار گرفته است. از سوی دیگر به سبب اتخاذ رویکردها و روش های جدید در زمینه تامین سوخت، اصلاح اراضی کشاورزی و تولید میوه اهمیت درختان پرچینی برای کشاورزان جهت نگهداری و حمایت از آنها به-شدت کاهش یافته است و از دلایل اصلی نابودی آنها شمرده می شود. مطالعه حاضر به منظور بررسی روند تغییرات پرچین ها و قطعات جنگلی و رابطه آن با فعالیت های کشاورزی، نوع سیستم بهره برداری و کاربری زمین مجاور و بررسی جامعه شناختی این تغییرات از دید کشاورزان، در غرب فرانسه صورت پذیرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از تفسیر عکس های هوایی در دو مقیاس زمانی کوتاه و بلند مدت در سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام گرفت. مطالعه در مقیاس زمانی بلند مدت (50 ساله) برای بررسی روند کلی تغییرات سرزمین نشان دهنده کاهش 64 درصدی در شبکه سبز و نابودی 45 درصدی در مورد قطعات جنگلی بود و این درحالی است که شاخص نسبت تعداد به مساحت قطعات جنگلی با 71 درصد رشد همراه بوده است. نتیجه این تغییرات کاهش ارزش اکولوژیک سرزمین همراه با کاهش شاخص تنوع و میزان ارتباطات درون سرزمینی (70 درصد) است. مطالعه در دوره 11 ساله نشان دهنده ارتباطات درون سرزمینی بین ساختارهای مختلف و نحوه مدیریت سرزمین همراه با کاهش میزان مدیریت درختان است. از طرف دیگر ارتباط مستقیم میان نوع کاربری زمین و سیستم بهره برداری با نحوه مدیریت ساختار مشخص شده است. این مساله ضمن بیان و تایید کاهش میزان نقش کشاورزان در مدیریت سرزمین بر اهمیت آن تاکید می کند. مطالعات بخش اجتماعی بیان کننده کاهش اهمیت درختان از دید کشاورزان از جنبه های اقتصادی و تامین سوخت است. لذا در پیش گرفتن سیاست های تشویقی در بطن سیاست های کشاورزی ملی (فرانسه) و اروپایی (CAP) که مبتنی بر حمایت از کشاورزان برای حفظ پرچین ها همراه با معرفی کارکردهای بهینه برای تولید چوب صنعتی و سوخت باشد، برای حفظ این ساختار و در نهایت افزایش پایداری سرزمین ضروری است.

کلیدواژه‌ها

• تغییرات سیمای سرزمین
• سیستم بهره برداری کشاورزی
• شبکه سبز سرزمین
• عکس هوایی

عنوان مقاله [English]

Ecological Evaluation of Landscape Structure to Understand the Role of Farmers and Agricultural Policy on the Landscape Sustainability

نویسندگان [English]

• Ali Lotfi ¹
• Seyed mahdi Heshmatolvaezin ²

¹

²

چکیده [English]

Agricultural landscapes with the green veins and forests patches are forming many parts of European landscapes. In spite of many ecological, economic and agricultural advantages of these elements, they have been changed due to agricultural intensification. We studied changes of these elements, their relations with agricultural activities, farming systems and land use of the adjacent parcel in the western of France. Furthermore, a sociological study has been conducted to understand the role of agricultures in management of landscape. Data analyses with using the aerial photographs in two scale times have been done in geographical information system. The results of long time scale approach indicate a 64 % decrease in green veins, 45% decrease in forest patches and a great increase (71 percent) in fragmentation forest patches. We observed the decline of ecological value of landscape, related to quality and quantity of landscape connections (70%). The direct relations between a land use type and farming exploitation system show that farmers have key role in shaping landscape and its structure. The socio-economic study indicates that the economic importance of hedgerows has been declined. To conserving these structures and suitability of landscape, it is recommended to integrate the landscape guidelines in agricultural policy in national scale (France) and in European scale (CAP).

کلیدواژه‌ها [English]

• Aerial photographs
• farming system
• Landscape changes
• Landscape network of green veins