مقایسه کارایی روش‌های شمارش نقطه‌ای با شعاع ثابت، شمارش نقطه‌ای با شعاع متغیر، ترانسکت با عرض ثابت و ترانسکت با عرض متغیر جهت برآورد غنا و فراوانی پرندگان جنگل‌زی
نویسندگان
1 دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست، گروه شیلات و محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
2 استادیار، گروه شیلات و محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
3 دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، گروه شیلات و محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
4 دانش آموخته کارشناسی محیط زیست، گروه شیلات و محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
5 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت محیط زیست، گروه مدیریت و برنامه ریزی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
6 دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته علوم محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
چکیده
جنگل‌های هیرکانی نیمرخ شمالی البرز دارای فون پرندگانی با تشابه بالا با نواحی مرکزی اروپا هستند و از غنا و تنوع گونه‌ای قابل توجهی از پرندگان برخوردار هستند. در این مطالعه کارایی چهار روش ترانسکت با عرض ثابت، ترانسکت با عرض متغیر، شمارش نقطه‌ای با شعاع ثابت و شمارش نقطه‌ای با شعاع متغیر به منظور شناسایی کاراترین روش جهت پایش و نمونه‌برداری از پرندگان روز فعال در جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود واقع در شرق شهرستان نوشهر به عنوان یک منطقه معرف از جنگل‌های هیرکانی مورد بررسی قرار گرفت. در روش ترانسکت، سه ترانسکت هر یک به طول یک کیلومتر با فاصله ثابت و متغیر و در روش نقطه‌ای، پنج نقطه به فواصل 250 متر از یکدیگر با شعاع ثابت و متغیر تعیین شد. هر یک از نقاط و ترانسکت‌ها طی سه تکرار در تابستان 1387 مورد نمونه‌برداری قرار گرفت. داده‌های حاصل با روش تجزیه واریانس یک طرفه تحلیل شد. نتایج نشان داد تفاوت معنی‌داری از نظر برآورد غنا و فراوانی پرندگان بین روش‌های ترانسکت با شمارش نقطه‌ای وجود دارد (F3,104=9.85, P=0.00 برای غنا و F3,104=57.35, P=0.00 برای فراوانی) و غنا و فراوانی به دست آمده با روش‌های ترانسکت بیش از روش‌های نقطه‌ای بود. از سوی دیگر غنای گونه‌ای و فراوانی برآورد شده بین روش‌های ترانسکت با فواصل ثابت و متغیر اختلاف معنی‌داری نداشتند. همچنین روش‌های نقطه‌ای با فواصل ثابت و متغیر نیز تفاوت معنی‌داری از نظر برآورد غنا و فراوانی پرندگان نشان ندادند. بر طبق نتایج به دست آمده استفاده از روش‌های ترانسکت برای تعیین فهرست گونه‌های پرنده از کارایی بیشتری نسبت به روش‌های شمارش نقطه‌ای برخوردار است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Comparing efficiency of Fixed-radius point count, Variable-radius circular plot, Fixed-width transect and Variable -width transect methods to estimate richness and abundance for forest birds
نویسندگان [English]
- Mitra Shariati Najafabadi 1
- Mohammad Kaboli 2
- Sahebeh Karimi 3
- Vahid Khodaei 4
- Sepideh Shakeri 5
- Saeed Mohammadi 6
1
2
3
4
5
6
چکیده [English]
Hyrcanian forests in northern slope of Alborz support high bird richness and abundance same as central of Europe. In this study, efficiency of different methods including fixed-width transect, variable-width transect, fixed-radius point count and variable circular plot samplings were compared in order to present the most reliable methods for surveying and monitoring of diurnal forest birds in forested Alborz mountains. Three 1 km long transects and fifteen fixed and variable radius points which located 250m far from each other along the transects was performed. Each transect and point was visited 3 times during august 2008. One-way ANOVA was performed to analyze the data. The results revealed significant differences of bird richness and abundance between the points and transects sampling methods (F3,104=9.85, P=0.00 and F3,104=57.35, P=0.00 for bird richness and abundance respectively). In contrast, no significant differences in richness and abundance between variables and fixed transects as well as between fixed-radius point count and variable circular plot samplings were found. Overall our results suggest transect method yielded greater bird richness and abundance than point count method, therefor, they can be more useful for preparation birds listing in forest ecosystems, but this also depends on habitat characteristics.
کلیدواژه‌ها [English]
- Bird richness and abundance
- fixed-radius point count
- fixed-width transect
- Kheyrud forest
- variable circular plot
- variable-width transect
)