نویسندگان

• اکرم بمانی ¹
• نعمت ا... خراسانی ²
• هادی پوردارا ³
• فرهاد نژادکورکی ⁴

¹ کارشناس ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

² استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

³ دانشیار دانشکده فنی، دانشگاه یزد، ایران

⁴ استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، ایران

چکیده

در این پژوهش وضعیت تولید، ذخیره و چگونگی مدیریت پسماندهای شهرک صنعتی یزد با گستره 686 هکتار و 252 واحد فعال مورد بررسی قرار گرفته است. برای ارزیابی وضعیت موجود پسماندهای صنایع از پرسشنامه بهره‌گیری شد و شمار 117 نمونه از گروه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفتند. در این مطالعه رابطه بین وزن پسماند تولیدی در هر واحد و شمار کارکنان صنایع با بهره‌گیری از معادله به صورت X58/0 + 4/577 = Y به دست آمد. با بهره‌گیری از نتایج این معادله و بهره‌گیری از معادله Y0078/0+ 56/1=V حجم پسماندهای تولیدی مشخص شد. وزن کل پسماندهای تولیدی 8/64824 کیلوگرم و حجم آنها 2/519 مترمکعب در روز محاسبه شد. صنایع در 9 دسته طبقه‌بندی شده و نقش هر کدام در تولید پسماندهای مورد بررسی قرار گرفت. 24 درصد صنایع ماشین سازی و تجهیزات، 16 درصد صنایع غذایی، 13 درصد صنایع شیمیایی، 12 درصد صنایع پلاستیک و لاستیک،11 درصد کانی های غیر فلزی، 10 درصد صنایع فلزی، 7 درصد ‌صنایع نساجی، 4 درصد صنایع چوب سلولزی و 3 درصد صنایع کاغذ. بنابر اطلاعات به دست آمده 32 درصد پسماندهای متفرقه (کاغذ و شیشه)، 21درصد فلزات عنصری، 17درصد مواد پلیمری، 7درصد پسماندهای حیوانی، 5 درصد مواد غیر آلی شامل لجن‌ها، 5/3 درصد ترکیبات آلی، 3درصد مواد قلیایی، 3درصد مواد شیمیایی، 5/2 درصد اسید غیر آلی،2درصد پسماندهای حاصل از روغن‌کاری ‌ها و قیر،2درصد ترکیبات فلزات سمی، 1/2درصد مواد تصفیه شده و لجن حاصل از فاضلاب و 8/0 درصد ترکیبات غیر آلی (سیانیدها و سولفیدها) می‌باشد. 8/76 پسماندهای تولید شده ماهیت جامد، 9درصد نیمه جامد و 2/14 درصد مایع دارند. با توجه به نتایج بالا و برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست، برقراری نظام مدیریت مناسب برای ساماندهی پسماندهای صنعتی امری ضروری به نظر می‌رسد. با توجه به داده های موجود اولین قدم برای استقرار یک نظام مدیریتی، ایجاد یک شبکه بانک اطلاعاتی پسماند خطرناک در سیستم مدیریت واحدهای صنعتی می‌باشد تا اطلاعات هر یک از پسماندهای تولیدی واحدهای تولیدی ثبت و در اختیار همه واحدها قرار داده شود. با ایجاد این نظام امکان فروش پسماندهای متفرقه که قسمت اعظم آن ها را تشکیل می‌دهند و همچنین تحویل مواد غذائی به کارخانه کمپوست که در حال راه‌اندازی در استان یزد می‌باشد فراهم می‌شود. در نهایت برای مدیریت پسماندهایی که سرانجام باید دفن شوند گزینش محلی برای دفع آنها با توجه به اصول بهینه مکان یابی می‌تواند در مدیریت آنها موثر بوده و از پراکنش آنها در محیط توسط صاحبان صنایع جلوگیری شود.

کلیدواژه‌ها

• پسماندهای صنعتی
• کمی
• کیفی
• مدیریت
• یزد

عنوان مقاله [English]

Qualitative and Quantitative Properties and Management of Yazd Industrial Township Waste

نویسندگان [English]

• Akram Bemani ¹
• Nematollah Khorasani ²
• Hadi pourdara ³
• Farhad Nejadkourki ⁴

چکیده [English]

Industrial waste management is one of the most properly approaches which make industry and environment collaborating and coacting as well as reduce impacts of industry on environment. In this study, present management of Yazd Industrial Township located in Yazd province was studied. In order to properly manage and control waste production, questionnaires were used to collect data regarding types, composition of industrial waste and the methods of waste management used in 117 of the 252 business in the study area. The industries can be classified as: food, tire and plastic, chemical, metal, nonmetal mineral, wood, paper, textile and car and mobilizations industries. The collected data were analyzed using SPSS software. The results indicated that waste component include 32% miscellaneous wastes, 21% metallic waste, 17% polymerized matters, 7% animal wastes, 5% non organic matters such as sludge, 3.5% organic compounds, 3% chemical matters, 2.5% non organic acids, 2% compounds of toxic metals, 2% waste of tars, 1.2% filtered matters and 0.8% non organic compounds. About 76.8% of the waste was solid, 14.2% liquid and 9% semi solid. Considering the results in this study, it is seen none of the industries use suitable methods for maintaining the waste. In most cases, they were disposed off the waste by dumping and in very rarely cases the resorted it for reuse and recycling. In the first, step in order to manage of waste in a properly way, it is necessary to constitute a network information of hazardous waste in industrial management system. It is also recommended to keep sitting studies prior to disposal and burying of waste.

کلیدواژه‌ها [English]

• industrial town
• Industrial waste
• waste management
• Waste properties