بررسی آلودگی آب‌های زیرزمینی ناشی از مصرف حشره-کش دیازینون در استان مازندران (مطالعه موردی: شهرستان محمودآباد)

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشکده منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، ایران

2 استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

3 استاد دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، ایران

4 استادیار دانشکده عمران، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، ایران

چکیده

با توجه به‌اینکه بیشتر مناطق دشتی استان مازندران تحت کشت فشرده برنج قرار دارد، از آفت کش ها برای کنترل آفات و افزایش میزان تولید، در مقیاس زیاد استفاده می شود. آفت کش غالب شالیزارها حشره کش دیازینون می باشد که برای مبارزه با کرم ساقه خوار برنج مصرف می شود، همچنین به دلیل بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی در منطقه مورد بررسی، استفاده مردم از آب‌های زیرزمینی و عوارض احتمالی ناشی از آن در مناطق شمالی ایران، در این پژوهش بر روی کیفیت آب‌های زیرزمینی با تاکید بر چاه های کم عمق صورت گرفت. در سال 1385 از 10 حلقه چاه کم عمق واقع در هفت روستا در دو فصل تابستان و پاییز نمونه برداری آب انجام شد. از هر حلقه چاه به میزان یک لیتر نمونه برداری شده و در بطری های شیشه ای تیره به آزمایشگاه منتقل شد. استخراج دیازینون از نمونه‌های آب توسط متیلن کلراید به روش مایع- مایع و خالص سازی آنها به روش کروماتوگرافی لایه نازک (TLC) صورت گرفت. باقی‌مانده موجود در نمونه ها به روش فاز معکوس کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) اندازه گیری شد. ستون مورد استفاده 18 C به ابعاد 6 ×150 میلی متر، فاز متحرک شامل متانل: آب به ترتیب به نسبت 70 :30 و سرعت جریان 250/1 میلی لیتر بر دقیقه بود. آشکارسازی در طول موج 220 نانومتر با دتکتور ماوراء بنفش انجام شد. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد که میزان باقی‌مانده دیازینون در آب‌های زیرزمینی منطقه مورد بررسی از 002/0 تا 572/0 میکروگرم بر لیتر است. غلظت دیازینون اندازه گیری شده در شماری از نمونه های آب بالاتر از میزان استاندارد تعیین شده سازمان بهداشت جهانی (WHO) یعنی 1/0 میکروگرم بر لیتر بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of the Groundwater Contamination Due to the Use of Diazinon Insecticide in Mazandaran Province (Case Study: Mahmoud Abad City)

نویسندگان [English]

  • Seyed Hossein Khazaei 1
  • Nematollah Khorasani 2
  • Khalil Talebi jahromi 3
  • Majid Ehteshami 4

1

2

3

4

چکیده [English]

Most areas of plain regions in Mazandaran province are planted with rice, and different pesticides and fertilizers are used at high densities to increase the yield of production. Diazinon is the main insecticide that being used to control Chilo supressalis Walker. The main problem is the high groundwater table in the region, and consumption of this water by local people and anthropogenic side effects of water pollutants. This study has focused on the quality of groundwater with an emphasis on water in shallow wells. Water sampling from 10 shallow wells located in seven villages was carried out during summer and autumn of 2006. A one-liter sample was taken from each of the wells in amber glass bottles and was carried to the laboratory. Residues extraction from samples was done using dichloromethane liquid-liquid method, and clean-up was done on thin layer plates. The residues of insecticide in samples were determined by high performance liquid chromatography (HPLC). The used column was in 150×6 mm, and mobile phase was methanol and water with the ratio of 70:30 v:v, at flow rate of 1.250 ml/min. Detection was done using UV detector at 220 nm. The results of study showed that the residues of diazinon in groundwater of Mahmoud Abad area was 0.002 to 0.572 ?gl-1.In some samples the concentration of diazinon residues in water samples was higher than WHO maximum residue limits (0.1?gl-1).

کلیدواژه‌ها [English]

  • diazinon
  • Groundwater Contamination
  • HPLC
  • Mahmoud Abad
  • pesticide
  • residue
دوره 63، شماره 1 - شماره پیاپی 1
نشریه محیط زیست طبیعی (مجله منابع طبیعی ایران)
فروردین 1389
صفحه 23-32