نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمدحسن نادری ¹
• مهدی ذاکری نیا ²
• میثم سالاری جزی ³

¹ دانشگاه علوم کشاورزی گرگان، گروه مهندسی آب

² عضو هیات علمی

³ مهندسی منابع آب

چکیده

مدیریت منابع آب در سطح حوضه آبریز به طور فزاینده‌ای به تخصیص جریان زیست‌محیطی به عنوان یک ابزار جهت بهبود کیفیت زیستگاه اکوسیستم‌های آبی در پروژه‌های حفاظت و احیا رودخانه مرتبط می‌باشد. در این راستا برای تسهیل تخمین جریان زیست‌محیطی رودخانه قره‌سو استان گلستان، برپایه چارچوب تحقیق پس از آنالیز هیدرولوژیکی و مطالعات و مشاهدات میدانی، مدل مطلوبیت زیستگاهی گونه سیاه‌ماهی C.Capoeta gracilis توسعه داده شد و در مرحله بعد، مدلسازی هیدرودینامیکی پارامترهای هیدرولیکی جریان انجام شد و در نهایت مدلسازی و شبیه‌سازی زیستگاهی با تلفیق مطالعات اکولوژیک و هیدرودینامیکی جریان صورت گرفت و رژیم جریانات اکولوژیک استخراج شد. بر پایه نتایج حاصله، سیاه‌ماهی در مراحل مختلف زندگی به تغییرات پارامترهای هیدرولیکی (عمق و سرعت) و نرخ جریان عکس‌العمل نشان داده و برای حفاظت از اکوسیستم رودخانه قره‌سو با استفاده از مدل River2D و متغیرهای فیزیک زیستگاه و شاخص مطلوبیت زیستگاه مبتنی بر مساحت قابل استفاده وزنی، حداقل و حداکثر جریان زیست‌محیطی به ترتیب معادل 47/0 مترمکعب بر ثانیه برای ماه شهریور و 03/3 مترمکعب بر ثانیه برای ماه اردیبهشت پیشنهاد می‌گردد. نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از مدل دوبعدی هیدرودینامیکی برای مدلسازی مطلوبیت زیستگاه گونه هدف می‌تواند به عنوان ابزاری مفید جهت بهبود عملکرد مدلسازی در شبیه‌سازی زیستگاه و پیاده‌سازی رژیم اکولوژیکی در پروژه‌های حفاظت و احیاء مهندسی رودخانه توصیه شود.

کلیدواژه‌ها

• جریان زیست‌محیطی
• فیزیک زیستگاه
• مساحت قابل استفاده وزنی
• مطلوبیت زیستگاه
• River2D

عنوان مقاله [English]

Improvement of Habitat Simulation Method Using River2D Hydrodynamic Model to Determine Ecological Regime of River

نویسندگان [English]

• mohammad naderi ¹
• mehdi zakerinia ²
• Meisam salarijazi ³

¹ Department of Water Engineering, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources

² Gorgan university

³ water resources

چکیده [English]

Water resources management in the basin area is increasingly associated with the allocation of environmental flows as a tool for improving the quality of ecosystem habitats in river conservation and restortion projects. In order to facilitate the estimation of the environmental flow of the Gharasoo River in Golestan province, based on the research framework after the hydrological analysis and field studies and observations, the Habitat Suitability model of the C.Capoeta gracilis species was developed and in the next step, of the flow was performed hydrodynamic modeling of the hydraulic parameters, and Finally habitat simulation and modeling with the integration of ecological and hydrodynamic studies of the flow and extracted the ecological flow regime. Based on the results of this study, C.Capoeta gracilis species in various stages of life has shown a response to changes in hydraulic parameters (depth and velocity) and flow rate, and to conservation of the ecosystem of the Gharasoo river using River2D model and variables of Habitat physics and Habitat Suitability Index of based Weighted Usable Area, Minimum and Maximum Environmental Flows are proposed to be 0.47 m3/s for the month of September and 3.03 m3/s for month of May. Results of this study showed the use of a two-dimensional hydrodynamic model for modeling the habitat desirability of the target species can recommended a tool for improving the performance of modeling in habitat simulation and implementation of the ecological river regime in river engineering projects conservation and restoration.

کلیدواژه‌ها [English]

• Environmental flow
• Habitat physics
• Weighted Usable Area
• Habitat Suitability
• River2D